Ali ŞAH
Hem kendi ölçeğinde bir sanayici, hem de ticaretle uğraşan bir iş insanı olarak su gibi elzem bir gıda ürününe uygulanan Fiyat İstikrar Fonu’nun (FİF) birden bire 5 katı kadar yükseltimesini hayret, şaşkınlık ve hayal kırıklığı ile karşıladım.
Enflasyounun %100’u aştığı bu dönemde SU gibi bir ürüne böyle fahiş bir artış getirilmesi çok büyük bir talihsizik olmustur. Buna karşın benim esas rahatsızlığım ve üzüntüm, model ve prensip olarak yıllardır uygulanan yanlışların tekrar edilmesidir.
48 yıldır bilfiil içinde bulunduğum piyasamıza yapılan bu gibi müdahaleler hiçbir dönemde başarılı olmamış ve halkın lehine sonuçlar doğurmamıştır. Aksine orta ve uzun vadede fiyat artışlarına neden olmuş ve pahalılığı körüklemiştir.
Bu gibi uygulamaların arkasında yatan düşünce ve bahane “yerli sermaye ve üretimi korumak” olmuştur ama iyice incelenirse böyle bir korumanın serbest piyasa koşullarını ortadan kaldırarak yerli üretimi hantallaştırdığı ve verimliliğini düşürdüğü rahatlıkla görülecektir.
Her defasında olduğu gibi bu defa da birkaç yerli üreticinin uğraş ve gayretleri ile böyle bir FİF artışı getirildiğine eminim. Yerli üretim korunsun diye düşünülmüş de olabilir. Fakat bu dönemde hükümette olan en büyük partinin bir milletvekilinin su şişelendirme tesisi olması çok manidar, talihsizlik ve etik yoksunluğu olmuş ve haliyle olumsuz bir algıya sebebiyet vermiştir.
Ekonomimizde önemli bir yer tutan yerli şişelendirilmis su piyasası doğru dürüst bir yasa ile yönetilmezken, düzgün iş yapan yerli su şişelendiricilerimiz bile gayri nizami ve gayri hijyen ortamlarda yapılan üretimlerden şikayteciyken ve yasamın her alaninda hissedilen denetim eksikliği giderilmemişken yine eski yöntemlere başvurulmamalıydı.
Yakın gelecekte uğruna savaşların bile çıkabileceği kadar elzem ve değerli bir yer altı kaynağımızın bu şekilde “har vurulup harman savrulmasına” ve israf boyutlarında harcanırcasına şişelendirilmesi yerine daha verimli, daha etkin, daha kaliteli ve katma değeri daha yüksek olacak şekilde kulanılması için politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.
Yerli bir hafif sanayici ve ticaret erbabı olarak yaptığım bu yorum ve eleştiriler yerli üretimin karşısındayım şeklinde değerlendirilebilir. Bilakis, ekonomimizin ve serbest piyasa koşullarımızın daha sağlıklı oluşması için daha iyi işler yapabiliriz diye düşünmekteyim ve yıllardır yapılan yanlışlardan dolayı yerli sanayimizin yeterince gelişmediğine inanmaktayım. Yerli üretim tabii ki desteklenmelidir fakat bu Fiyat İstikrar Fonu uygulaması ve bunu gereksiz bir şekilde yükseltme yoluyla olmamalıdır! Bu çağda, uygulanabilecek daha etkin yöntemler varken korumacılık böyle olmamalıdır. Bugüne kadar yaşadıklarımızdan bu dersi çoktan almış olmalıydık.