Güney Kıbrıs’ta, hellimin “Menşe İsmi Korumalı” (MİK) ürün olarak üretilmesi için geçen temmuz ayında tüm tarafların vardığı anlaşmanın akabinde, hellim için hala daha geçici bir uyum döneminin geçerli olduğu, öte yandan hellim konusunda varılan anlaşmanın önemli maddelerinin, müdahil taraflar tarafından ihlal edildiği ifade edildi.

Fileleftheros gazetesi yukarıdaki başlıkla yer verdiği haberinde, dün gerçekleştirilen Rum Meclisi Tarım Komitesinde “1- iç piyasada dolaşımda olan tüm ürünlerin MİK ibaresi taşıdıkları, 2- ürünlerin MİK ürün standardına uygun olup olmadıkları konusunda hiçbir kontrol yapılmadığı, 3- hellim adını taşıyan ancak MİK ürün olmayan ürünlerin ihraç edildiği ve ticaretinin yapıldığı, 4- öte yandan davaların geri çekilmediği, bunun sonucunda da MİK ürün olarak hellimin tehlike altında olduğunun tespit edildiğini” aktardı.

Rum Meclisi Tarım Komitesi toplantısında konuşan Tarım Bakanlığı Genel Müdürü Andreas Grigoriu’nun, hellim konusunda varılan anlaşmayı bakanlığın en büyük başarılarından biri olarak nitelendirdiğini ileten gazete, Grigoriu’nun, piyasada dolaşan ürünlerle ilgili kontroller konusunda, Gümrük Dairesinin numuneler aldığını ve MİK ibaresi taşımayan bazı ürünlerin kontrolden kaçmış olabileceklerini söylediğini aktardı.

Tarım dairesinin yılsonundan önce ürünlerin doğru bir şekilde etiketlenmesi konusunda denetim yapacağını kaydeden Grigoriu, “Bureau Veritas” kuruluşunun ise yılda iki kez büyük peynir fabrikalarında, bir kez de küçük peynir fabrikalarında denetimler yaptığını ifade etti.

Yaşanan problemler konusunda ise Grigoriu, geçiş döneminde bulunduklarını belirterek, üç ay içerisinde bu problemlerin çözüleceği değerlendirmesinde bulundu.

Grigoriu, yılsonuna kadar, büyük baş hayvan besicilerine litre başına 10 sent olacak şekilde devlet sübvansiyonu verilmesinin beklendiğini de ifade etti.

2023 yılının mart ayında süt kotalarıyla ilgili geçiş döneminin 5 yıl daha uzatılmasıyla ilgili karar verilmesinin beklendiğini de kaydeden Grigoriu, yapılması önerilen tüm değişikliklerin, 2 Aralık’ta teknik komite tarafından değerlendirileceğini söyledi.

Hellimle ilgili anlaşmanın davaların geri çekilmesiyle alakalı olan kısmı konusunda ise Grigoriu, Peynir Üreticileri Birliğinin bunu yapmayı taahhüt ettiğini, ancak “Tüm Kıbrıs Büyük Baş Hayvan Besicileri” örgütünün davaları geri çekme konusundaki isteksizliğinin, engel teşkil ettiğini belirtti.

Rum Hukuk Dairesinin ise, Bakanlığın daha az öneme sahip değişiklikler konusunda taahhüt ettiği şeyleri yerine getirmesine rağmen, davaların “Tüm Kıbrıs Büyük Baş Hayvan Besicileri” örgütü tarafından geri çekilmemesine dair endişesini dile getirdiğini ileten gazete, özellikle Avrupa MİK yönetmeliği aleyhindeki başvurular konusunda endişe duyulduğunu kaydetti.

Rum Ticaret Bakanlığı sözcüsü ise açıklamasında, yabancı piyasalarda gerek ticaret merkezleri, gerekse başka kanallar yoluyla MİK standartlarına uymayan ürünler tespit edildiğini ifade ederek, çeşitli ülkeler tarafından kendilerine dört şikâyet iletildiğini ve bunların değerlendirileceğini söyledi.

Rum Meclisi Tarım Komitesi Başkanı Yannakis Gavriil ise açıklamasında, MİK ürün olarak hellimle ilgili anlaşmanın imzalanmasının üç ay akabinde, müdahil kurumlar arasındaki anlaşmanın uygulanmadığını veya keyfi olarak uygulandığını ifade ederken, Tarım Bakanlığının, ürünlerin standartlara uyup uymadığı konusunda herhangi bir kontrol yapmadığını sözlerine ekledi.