Tiroit hormonlarının üretimi için gerekli madde iyottur. Vücudumuzda hormon salgılamak için iyoda ihtiyaç duyan tek bez tiroit bezidir. Özellikle sofra tuzundan alınan iyotun, yüzde 10’luk kısmı da sudan karşılanır. Tüketiminden sonra ince bağırsak tarafından emilir ve tiroit bezine ulaştırılır. Eğer tiroit hormonu fazla ya da düşük miktarda salgılanırsa çeşitli hastalıklar meydana gelebilir. TSH nedir, yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Sorusunu daha detaylı anlatacağız. TSH hormon değeri kaç olmalı? İşte yanıtı…
TSH NEDİR?
TSH, hipofiz besinin ön kısmındaki hücrelerden salgılanan glikoprotein yapıda bir hormon çeşididir. Troit bezindeki hücrelerin değişimlerini test eder. Tiroit hastalıkların tanısını koymak için TSH testine ihtiyaç duyulur. TSH düzeyi gün içerisinde belirli bir düzen içinde değişiklik gösterir. Sağlıklı bir yetişkinde uyku vaktine yakın saatlerde yükselir, öğle vakitlerinde düşmeye başlar.
TSH DEĞERİ KAÇ OLMALI?
TSH normal değer seviyeleri her 1 litre için 0,4 – 5,0 mililitre arasındadır.
Tiroit bozukluğu için uygulanan tedavi sürecinde bu değer 1 litre için 0.5 ila 3.0 mililitre olarak kabul edilmiştir.
TSH DÜŞÜKLÜĞÜ
Tiroit bezinin çok fazla çalıştığı durumlarda TSH testi sonucu düşük çıkar. Tiroit bezi az çalıştığında kişinin tiroit ilacını fazla miktarda kullandığını gösterir. Ayrıca kişi kadın ise hamile olduğunu da gösterir. TSH düşüklüğü nedenleri:
- Fazla tiroid hormon ilacı kullanımı
- Haşimato hastalığı
- Zehirli guatr başlangıcında ya da zehirli guatr tedavi sürecinde
- Hamilelik
- Tiroid hormonu içeren doğal takviyelerin fazla alınması
- Tiroid bezi iltihaplanması
- Hipofizden az TSH salgılandığında
- Levotiroksin ilacı kullanımı
- Nodüler tiroid
- Graves hastalığı
- Fazla iyotlu tuz tüketimi
TSH YÜKSEKLİĞİ
TSH testinde TSH yüksek çıkarsa; kandaki tiroit hormon düzeylerinin düşük olması, bezin uyarılmasına rağmen çalışmaması anlamına gelir. Bu durum hipotiroidi olarak adlandırılmaktadır. Böyle durumda vücut metabolizması yavaşlar ve tüm vücut etkilenir. İlerleyen yaşlarda obezite, eklem ağrıları, kısırlık ya da kalp hastalıklarına yol açabilir. TSH yüksekliği nasıl düşürülür? Sorusunun yanıtı için şunlara bakabilirsiniz:
- TSH yüksekliği çok sık görülen bir durumdur. Belirti ve bulgu yaşandığı anda en yakın sağlık merkezine başvurmak gerekir.
- İç hastalıkları uzmanları veya endokrinoloji uzmanları ile görüşebilirsiniz.
- Eğer TSH düzeyi 10mU/ml ise kesinlikle kişi tedavi olması gerekir.
- Hastalara dışarıdan hormon takviyesi yapılabilir.
GEBELİKTE TSH YÜKSEKLİĞİ
Gebelik döneminde genellikle TSH düzeyleri ilk trimesterda 0.1-2.5 mIU/L, ikinci trimesterda 0.2-3.0 mIU/L ve üçüncü trimesterda 0.3-3.0 mIU/L aralığındadır. Referans aralığın altındaki ve üstündeki TSH değerlerinde serum serbest T4 düzeyi ölçülmelidir. Eger TSH yüksek ise tiroid yetmezliği olabilir ve bebekte IQ de düşüklük nedeni olabilir.
BEBEKLERDE TSH YÜKSEKLİĞİ
Annede iyot yetersizliği, Haşimoto hastalığı nedeniyle bebekte hipotiroidi oluşabilmektedir. Bu da bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir. İlk 6 ay bebeğin beyin gelişimi için çok önemli bir evredir. Yeterli miktarda hormon salgılanmazsa beyi hücreleri bozularak kalıcı zeka geriliği gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir. Tespit edilen bebeğe doğumu takip eden haftalar içinde tedaviye başlanırsa bebeğin zeka düzeyi normale döndürülebilir.