Türk Ajansı Kıbrıs 2022 Mali Yılı Bütçe Yasası oyçokluğuyla kabul edildi.

Yasanın görüşülmesine geçilmeden önce İç Tüzüğün 62 maddesi uyarınca söz alan CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman’ın konuşmasında dile getirdiği konulara ilişkin Maliye Bakanı Alişan Şan, Sağlık Bakanı İzlem Gürçağ Altuğra ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy söz alıp, konuşma yaptı.

-Şan

Maliye Bakanı Alişan Şan, belediyelerin ödenekleri konusunda yapılan konuşmaya yanıt vererek, karar alırken asla parti gözetmediğini ifade etti.

Birkaç belediyenin çalışan maaşlarını ödeme sıkıntısı yaşadığını ifade eden Şan, konunun kendisine geldiğini ve ister istemez görev üstlendiğini kaydetti.

Bunu yaparken parti gözetmediğini söyleyen Şan, bütçelerin öngörüyle yapıldığını, bunun da İstatistik Kurumu’nun öngördüğü rakamlar çerçevesinde yapıldığını söyledi.

Şan, kendisinin göreve geldiğinde önünde bir bütçe bulduğuna işaret ederek, öngörülmüş mahalli kaynağa göre, bürokratlarıyla birlikte planlayıp, bir dilim de geriye dönük kaynak çıkararak hareket ettiklerini anlattı.

Tüm dünya gibi KKTC’nin de olağanüstü bir dönemden geçtiğini ifade eden Şan, belediyelerin kaynaklarının eksik olmasının da bundan ileri geldiğini söyledi.

Başbakanın belediyelerle yaptığı görüşmeler sonrası belediye başkanı ve sendikalarla toplantılar yapıldığını ifade eden Şan, devletin imkanları nispetinde bir rakam ortaya konduğunu anlattı.

Türkiye’den gelen katkıdan belediyelere ödeme yapılacağını belirten Şan, konu netleştiğinde Meclisle bunu paylaşacağını ifade etti.

Kendisine sorulan sorulara da yanıt veren Şan, hademelerin yatırımlarının yapılmamasına ilişkin soruyu yanıtında, Hazine ve Muhasebe Dairesi’ne ödemeler yapılmadan önce çalışanların sosyal güvenlik haklarının ödenip ödenmediğine bakılması talimatı verdiğini anlattı.

-Altuğra

Sağlık Bakanı İzlem Gürçağ Altuğra, tamamen yasal çerçevede bir ödeme yapıldığını belirtti. Savcılıktan alınan görüş doğrultusunda hareket edildiğini kaydeden Altuğra, ihaleyi kazanan şirket ihaleden çekildikten sonra şirkete bağlı çalışanların işsiz kaldığını ve hizmetlerin durduğunu belirtti.

Altuğra, yeni ihale süreci tamamlanana kadar çalışanlara sahip çıkılması ve hizmetin sürmesi için devletin bu çalışanları ödeyerek çalıştırdığını anlattı. Şu anda ödenmeyen tek rakamın işveren katkı payı olduğunu ifade eden Altuğra, bu rakam yatırılırsa devlet bu kişileri istihdam etmiş pozisyonda olacağından bunun yatırılmadığını belirtti.

Yeni ihale süreci tamamlanınca bu kişilerin yeni şirket bünyesinde tüm yatırımları yapılarak, çalışmaya devam edeceğini dile getirdi.

-Taçoy

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy da şu anda ihaleler kaynaklı bir karışıklık yaşandığını, bu konuya popülist şekilde yaklaşmamak gerektiğini dile getirdi.

İşveren görünen kişilerin yatırımlarını yapması gerektiğini kaydeden Taçoy, ortada bir sıkıntı varsa, bunun giderilebileceğini ancak bu insanların teker teker işveren olarak görüldüğünü ve kendilerinin sosyal sigortalarını yatırması görüşlerinin baki olduğunu dile getirdi.

Bu insanların mağdur olmaması için çalıştıklarını ifade eden Taçoy, sorun varsa bunun da oturulup konuşulabileceğini, daha geçtiğimiz gün bu insanlarla görüşmek için kendisinin hastaneye gittiğini anlattı.

-Erhürman

Yeniden söz alan CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman, bütçe çalışmasının elbette tüm dairelilerin katılımıyla yapıldığını ancak dünyadaki hiçbir planlama örgütünün 5 ay boyunca 1 milyar gerçekleşmesi olan bir mahalli gelirin sonraki 7 ay 1,7 milyar olacağını öngöremeyeceğini dile getirdi. Erhürman, 9’uncu ayda 9 milyarın geçildiğine işaret ederek, bu konudaki öngörülerinin ne kadar yerinde olduğunu belirtti ve bunun hesabının yapılamamış olmasının normal olmadığını söyledi.

Öngörünün doğru yapılması gerektiğine vurgu yapan Erhürman, kendisinin “İstediğiniz belediyeye verirsiniz, istemediğinize vermezsiniz” yönünde sözleri olmadığını kaydetti.

Hademeler konusundaki konuşmaları dinlediklerini belirten Erhürman, taşeronun kaldırılıp kaldırılmasının konuşulabileceğini, ancak taşeron şirketle sözleşme imzalanacağında devletin her şeyden önce çalışanların sosyal sigorta yatırımları, izinleri gibi durumların güvence altına alması gerektiğini dile getirdi.

-TAK bütçesinin görüşülmesine geçildi

Genel Kurulda daha sonra “Türk Ajansı Kıbrıs’ın (TAK) 2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı”nın görüşülmesine geçildi.

Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı Resmiye Eroğlu Canaltay’ın tasarıya ilişkin raporu okumasının ardından ilk sözü alan  CTP Milletvekili Fikri Toros, Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi’nde görev yaptığı süre boyunca sürekli olarak ülkenin ve halkın menfaatine olacak yasalarda tam bir uyum içinde çalıştığını kaydetti.

Bunu her zaman bu şekilde devam ettirmeye kararlı olduklarını dile getiren Toros, “Yeter ki bu yasalar yürütmede olan arkadaşlar tarafından uygulansın” dedi. Bu kadar verimli bu kadar reformist yaklaşımlarla yasaları yapıp bunların rafta kalmalarını görmenin murat ettikleri bir şey olmadığını ifade eden Toros, belediyeler ve tüm kamu kurumlarının yaptığı harcamaların merkez tarafından denetlenmesi için hazırladıkları Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü yasa tasarısını örnek verdi.

Maliye Bakanı Alişan Şan’a 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın şu anda ne aşamada olduğunu soran Toros, bunun Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü yasasına uygun olup olmadığını sorusunu yöneltti.

Elektronik şans oyunları, kaldıraçlı döviz alışverişleri ve kripto para konusunda yasalarla 2023 bütçe yasasına radikal bir ek gelir kazandırılabileceğinin hükümet programlarında ifade edildiğini söyleyen, Toros hükümete neden bu yasaların yapılmadığını sordu.

2023 mali yılı yasasına girilirken gelirleri artırıcı herhangi bir yasal düzenleme yapılmış olmadığını dile getiren Toros, TC-KKTC Mali İşbirliği Protokolü’nde yer alan kaynakların ne kadarının bugüne kadar geldiğini de sordu.

Kamu kurumları ve belediye bütçelerinin sürdürülemez olduğunu komiteye gelen yetkililer tarafından da ifade edildiğini kaydeden Toros, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Yasası’na yeniden vurgu yaptı.

-Şahiner

CTP Milletvekili Salahi Şahiner ise konuşmasında, TAK’ın Kıbrıs Türk halkının habere ulaşması için 7 gün 24 saat hizmet verdiğine işaret ederek, görüşülen bütçenin yüzde 80’inin personel giderlerine ayrıldığını söyledi.

Yansızlık, doğruluk ilkelerine göre görev yapan, içte ve dışta yaşanan olayları objektif kriterlerle sunan TAK’ın yasada yer alan görevlerine işaret eden Şahiner, önemli ve hassas bir görev yapan kurumun 365 gün 24 saat, hastalık demeden, bayram seyran demeden çalışan emekçilerine gereken hassasiyet gösterilip gösterilmediğine bakılması gerektiğini dile getirdi.

TAK’ın ek mesai ödeneğini komitede bir miktar artırdıklarını ancak bunun yetmeyeceğini söyleyen Şahiner, bütçede, gerek personel eksikliğinin giderilmesi, gerekse çağdaş habercilik ilkelerine göre işlerini kolaylaştıracak araç gereçlerin sağlanması için kalem bulunmadığını anlattı.

TAK’ın binasının da kurumun hak ettiği hizmetleri verebilmesi önünde engel teşkil ettiğini söyleyen, Şahiner bunun hızlı şekilde masaya yatırılması gerektiğini dile getirdi.

Kuruma yeterli personel alınsa bile yeni gelecek kişilerin çalışacağı fiziki alan bulunmadığını kaydeden Şahiner, TAK’ın gerekli teknik ekipmanla donatılması için ne zaman kaynak ayrılacağını sordu.

Şahiner, görüşülen bütçenin personelin angarya çalıştırılmasını gerektirdiğine işaret ederek, “Umarım bu hata 2023’te tekrarlanmaz” dedi.

-Amcaoğlu

CTP Milletvekili Fikri Toros’un konuşmasına yanıt için kürsüye çıkan Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, tüm hizmet alanlarının sonuçta ekonomiyle ilgisini farkında olduklarını söyledi.

Konulara klasik bakış açısıyla yaklaşmadıklarını kaydeden Amcaoğlu, “Gailemiz günün sonunda istenen güçlü noktaya ulaşmaktan başka bir şey değildir” dedi.

Yasal çalışmalar hakkında da bilgi veren Amcaoğlu, herkesin hassasiyetlerinin aynı noktada olduğuna inanç belirtti.

Önemli olanın KKTC’nin kendi ayakları üzerinde duran ekonomik yapıya ulaşması olduğunu belirten Amcaoğlu gerekli yasaları geçireceklerini ifade etti.

Amcaoğlu söyleyerek değil, yaparak bir şeylerin başarılabileceğini vurguladı.

-Şan

Maliye Bakanı Alişan Şan da Toros’un sorusuna yerinden verdiği yanıtta, 2023 bütçesi çalışmalarının sürdüğünü ve bunun yasal gerekliliklere uygun şekilde yapıldığını söyledi. Şan, kripto ve foreks yasalarının son aşamada olduğunu kaydetti.

Daha sonra “Türk Ajansı Kıbrıs’ın (TAK) 2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” oylandı ve 26 kabule karşı 10 ret oyuyla kabul edildi.