Elif ŞEN ÇATAL

Ülkemizde normal yaşama geçiş süreci adım adım ilerlerken sınır kapılarının açılmasıyla ilgili tartışmalar da devam ediyor. Kapıların kapanmasından en çok etkilenen Arasta esnafı ise endişeli. Kapıların açılmasının sağlık adına olumsuz bir adım olabileceğini dile getiren bölge esnafı, bir süre daha beklenmesinden yana. “Önce sağlık” diyen bölge esnafı, ülkeye öğrencilerin gelmesinin satışları hareketlendireceğini düşünüyor.

Orçun Coşkunsu: “Büyük bir hata olur”

“Yıllardır Arasta Bölgesi’nde otopark işletiyorum. Bir gün bana bu otoparkın bu denli boş kalacağını söyleseler inanmazdım. Pandemi süreciyle birlikte her sektörde olduğu gibi bizim de işlerimiz sıfırlandı. Yanımda çalışan beş altı eleman evde oturuyor. Çünkü iş yok. Tüm bu ekonomik sorunlara rağmen yine de sınır kapılarının açılmasını istemiyorum. Varsın bir süre daha para kazanmayalım. Ancak sağlıklı kalalım. Dünya şu anda tam olarak bu virüsle olan mücadelesini bitirmeden, Güney Kıbrıs’ta hala vakalar görülmeye devam ederken sınır kapılarının açılıp geçişlerin serbest bırakılması çok büyük bir hata olur.”

Ahmet Cabacaba: “Esas kazanç öğrencilerden”

“Kapıların açılması Arasta esnafı için bir kurtuluş gibi görülüyor. Satışların yeniden canlanması, esnafın kalkınması için Güney’den geçişlerin olmasında elbette fayda var. Ancak, Arasta esnafı sadece Güney Kıbrıs’tan gelen insanlarla kalkınmıyordu. Bölge için en büyük geliri öğrenciler de sağlamaktaydı. Bana kalırsa bölge esnafı Rum müşteriden çok öğrencilerden daha fazla para kazanmaktaydı. KKTC’ye gelen öğrenci ayakkabı, kıyafet, ev, yiyecek gibi bir çok ihtiyacını karşılıyor. Dolayısı ile bir çok sektör de para kazanıyordu. Son dönemlerde KKTC’ye geçen Rumlara konulan alış veriş kotası zaten bizim satışlarımıza ket vurmaya başlamıştı. Şahsi fikrim, sınır kapılarının açılmasından ziyade öğrencilerin gelişini sağlayabilmek.”

Yasemin Çiçek: “Güney’de çalışanlar da düşünülmeli”

“Kapılar kesinlikle açılmalı. Sadece Arasta esnafı için değil, Güney Kıbrıs’ta çalışan insanlar için de açılmalı. Güney Kıbrıs’ta çalışan ve evine oradan elde ettiği kazançla ekmek götüren insanlar var. Bu insanlar da ekonomik olarak çok büyük sorunlar yaşıyor. Sınır kapılarının kapanmasıyla hiç iş yapamaz hale geldik. Kumarcılar Hanı’nda işlettiğim bir yerim var. Ne gelen var ne giden… Geçişlerin serbest olduğu zamanlarda satışlar da bölgedeki hareketlilik de süperdi…”

Aysun Ceyhan Gürel: “Üç kuruş para için hayatımı riske atamam”

“Kapıların açılması yönünde hiçbir talebim ya da beklentim yok.  Üç kuruş para kazanacağım diye  hayatımı, sağlığımı riske atamam. Dünya henüz bu sağlık sınavından başarıyla geçememişken, sadece ekonomiyi düşünerek kapıları açmak doğru bir tutum olmaz. Benim için öğrencilerin gelmesini sağlamak bölge esnafı açısından daha doğru bir karar olacaktır. KKTC’ye gelerek eğitim eden öğrencinin ülkeye katkısı çok daha fazla. Her ihtiyacını buradan karşılıyor. Ama Rum, canı çekerse gelir, isterse alış veriş yapar. Sağlık açısından bu riski almaya gerek yok.”

Ali Yapıcıoğlu: “Biz Güney’e daha fazla para bırakıyoruz”

“Olayın ekonomik yönünün yanı sıra sosyal ve psikolojik boyutlarının da düşünülmesi gerektiğini düşünüyorum. Sadece ekonomik kaygılarla hareket edip, kapıların da bu nedenle açılmasını istemek sağlıklı olmayacaktır. Bir takım kararları alırken teraziyi doğru tartmalı, analizi düzgün yapmalıyız. Sınır kapıları açıldığı zaman Güney Kıbrıs’tan gelen Rum, Arasta esnafına ne kadar para bırakacak? Peki KKTC’den Güney Kıbrıs’a giden Kıbrıslı Türkler, orada ne kadar harcama yapacak? Rum’a getirilen alış veriş sınırlaması nedeniyle buraya geldiğinde en fazla 3 ila 5 Euro harcayıp gidiyor. Bu da esnafın bir kaçına kazanç sağlıyor. Biz gittiğimizde, temel gıda da dahil bir çok ürünü oradan alıyoruz. Onarın bize kazandırdığından daha fazlasını biz onlara kazandırıyoruz. Olayı bütün olarak değerlendirmek zorundayız. Bizin en büyük ihtiyacımız ülke ekonomisini kalkındırmak olmalı. Bireysel düşünüp, bir kaçımızın kazanacağı para ile yol alamayız.”

Mehmet Zeki: “Türklerde pazarlık geleneği var”

“Sınır kapılarının kontrollü bir şekilde açılması gerektiğini düşünüyorum.  Bölge esnafı olarak, daimi müşterilerim hep Güney’dendi. Yaşanan süreçte iş yapamaz, ekonomik olarak ayakta duramaz hale geldik. Kapıların kapanmasıyla satışlarımız beşte dört oranında düştü. Bana sorarsanız Türkiye’den müşteri geleceğine Güney’den gelsin. Çünkü Türk kültüründe pazarlık yapma geleneği var. Bir çay için bile benimle pazarlık yapan insanlarla karşılaşıyorum. Birkaç  liralık bir satış için pazarlık yapılıyor. Rum müşteri de bu yok. Bölgenin ve esnafın yeniden ayağa kalkması için kontrollü geçişlerin sağlanması lazım.”