BRT’de yayınlanan Psikoterapi programına konuk olan psikolog Eşmen Tatlıcalı, narsist kişilikle baş edebilmenin yolları üzerinde durdu. Psikolog Şule İzbuldu’nun sorularını yanıtlayan Tatlıcalı, şunları söyledi:
“Narsist kişiler inanılmaz derecede kendilerini özel, başarılı, kendilerini üstün görürler. Kıskançlık duyguları vardır. Biz buna ‘haset’ deriz. Başkalarını kıskanırlar, eleştireldirler. Aslında bu eleştirel yapıları da kıskançlıklarından dolayıdır. Kendilerindeki eksiklerin karşılarındaki kişide olduğunu düşünmekten dolayı hasetleri vardır.”
“Özel ilgi ve bu özel ilgiye hakları olduğunu düşünürler. En iyisini ben yaparım. Ben olmazsam var olamazsın. Benim gibi biri ile evli olduğun için şükretmelisin. Kabarmış benlikleri sürekli sizi yok eder; empati duyguları sıfırdır.”
“Suçluluk duygusu narsizmde yoktur. Daha çok utanma ve utandırmayla uğraşırlar. En belirgin özellikleri ve bunu klinik ortamda görmek; utanmak, utandırılmak ve haset yani kıskançlık duygularıyla çok belirgindir. Büyüklenme, kırılganlaşma gözlemlenir. Öz eleştirileri yoktur, kendi içlerine dönerler.”
“Narsistleri iki şekilde inceleyebiliriz :
1- Büyüklenmeci Narsizm’de hep agresyon görürsünüz. Karşı tarafı beğenmeme, eleştirme, özlerinde o kadar değersizlik var ki, sizi değersizleştirerek kendilerini iyi hissederler, nevrotik dediğimiz günlük sorumluluk alma duyguları yoktur. Öfke nöbetler vardır. Sürekli yaşam alanı dışında başkasının yaşaması hak değildir, saldırgandırlar, eğitimleriyle övünürler. Övünmeleri ile hemen fark edilirler.
2- Bir de Kırılgan Yapı vardır: Birazcık daha sorumluluk alan bir yapıdır. Aslında daha nevrotiktir. Daha çok karşı tarafın söyledikleriyle kırılıp kendi içine dönen bir yapıdır. Kendi içine döndüğünde artık başkalarının onun için ne söylediği ile ilgilenmezler. Kendi duygularının ve kendi benlikleri ile ilgilenirler. Saldırgan değildirler daha uyumludurlar. Toplum içerisinde hemen fark edilmezler. Arkadaşlık geliştirmeye ya da ilişki yaşamaya başladığınızda kırılgan yapısının altındaki aşağılık kompleksi, benlik değerindeki düşüklüğü gördüğünde, o da senin yaşama alanını kısıtlamaz ama seni kale almaz.”
“Bir narsistle yaşama alanı yoktur. Evin düzeni, yaşam alanı, çocukları sofrada olsa da; yemeğin en güzel kısımlarını kendisi yemelidir. Bencildirler. Yoğun madde ve alkol bağımlısı olabilirler. O kadar talepkardırlar ki saldırgan benliğini bastırmak için bir savunmadır. Estetik ameliyatlarla kendilerini yeniden yaratabilirler.”
“İnsanın kendi benlik değerini bilmesi çok önemlidir. Benliğini ortaya koyması çok önemlidir. Sınır koymanıza hayatta izin vermezler. Hayır diyebilmek, suçluluk duymamak da çok önemlidir. Patolojik narsistlerle yaşayanların yok olduğunu gördüğünüzde ancak psikolojik yardımda bulunarak çözebiliriz. Farkındalıkla, hür iradenizi ancak böyle tekrar geri kazanırsınız. Bu şiddete maruz kaldığınız için bu manipülasyonu göremiyorsak, mutlaka psikolojik yardım almalıyız. Fiziksel şiddetin yarası geçer ama psikolojik şiddetin yarası daha ağırdır.”