Gülbin SAKKA

Girne Amerikan Üniversitsi Psikoloji bölümü öğretim üyesi Dilara Altan, tükenmişlik sendromunun yaygın ve yanlış bilinenleri hakkında konuştu. 

Altan, “Tükenmişlik sendromu yaygın ve yanlış kullanımın aksine en genel anlamıyla özellikle iş yaşamında başarısızlık, aşırı yıpranmışlık, motivasyon ve enerji düzeyinin azalması ile bireyin içsel kaynaklarından oluşan tükenmişlik durumu olarak açıklanabilir. Dahası, tükenmişliğin belirtileri arasında üzüntü, depresyon , hayal kırıklığı, yalnızlık, düşük öz-bakım, sosyal izolasyon, umutsuzluk duyguları ve düşük iş tatmini sayılabilir” dedi.

COVİD-19’UN YARATTIĞI STRES

Altan, yeni koronavirüs (pandemi) sürecinde stres ve tükenmişlik hissiyatını kontrol altına alabilmek için tavsiyelerde bulundu. 

Öncelikle hissedilen şeyin normal bir tepki olduğunun farkında olunması gerektiğini, bu süreçte toplumun çoğunluğunun COVID-19’a doğrudan maruz kalma, sağlık kaynaklarının nasıl tahsis edileceği ile ilgili kaygı duyma, iş yerinde daha uzun saatler çalışma ve sevdiklerinden uzun süre uzakta kalma gibi stres faktörleriyle karşılaştığını ifade etti. 

“KENDİNİZE ZAMAN AYIRIN”

Altan, “Gün boyunca farklı zaman dilimlerinde kendinize birkaç dakika ayırın. Buna ayıracak zamanınız yokmuş gibi hissedebilirsiniz. Bu stresi yönetmenin kritik bir yönüdür. Tükenmişliğin bazı duygusal belirtileri arasında korku, öfke, derin üzüntü ve bunaltı hissiyatının varlığı yer alır. Zihinsel belirtiler arasında konsantrasyon kaybı, karar verememe, kafa karışıklığı bulunur. En önemlisi kaynağını tanımlayamadığınız stres bulunur. Stres fiziksel, zihinsel ve duygusal tepkiler olarak ortaya çıkar. Gün boyunca karşılaştığınız stres faktörlerine karşı vücudun tepkilerini yatıştırmak için nefes egzersizleri eklemeyi deneyin” diyor.

Kriz zamanlarında yemek, su, egzersiz ve uyku gibi temel ihtiyaçlarımızı göz ardı etmemenin öneminden bahseden Altan, “Stresi azaltmak ve tükenmişliği önlemek için, şeker, trans yağlar, doymuş yağlar ve alkol gibi besinlerden kaçının. Düzenli ve dengeli beslenmeye özen gösterin. Susuz kalmamak için gün boyunca su için. Halk arasında mutluluk hormonu olarak bilinen ‘endorfin’ salınımını en üst düzeye çıkarmak için iş yerinde veya evde kalarak günde en az birkaç dakika egzersiz yapın. Kaliteli uykunun faydalarından yararlanmak için uyku düzeninize dikkat edin” tavsiyelerinde bulunuyor.