Hellim konusu önümüzdeki hafta Güney Kıbrıs’ta Başkanlık Sarayı’nda masaya yatırılıyor. Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in piyasada düzen sağlamak için ihracat yasağı da dâhil, sert önlemler almakta kararlı olduğu bildirildi.
Fileleftheros, “İhracata Başkanlık Engeli” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Anastasiadis’in sert önlem alma kararını, küçükbaş hayvan besicilerinin, yem giderlerindeki fahiş artışa karşılık peynir üreticilerinin sütü komik fiyatlara almasını protesto için Saray önüne süt dökerek ve balya yakarak gerçekleştirdiği olaylı eylem sonrasında ortaya koyduğunu yazdı.
Habere göre Rum Tarım ve Ticaret bakanlıkları, bir yandan Saray’da yapılacak toplantıda sunmak üzere önerilerini hazırlarken bir yandan da Hukuk Dairesi’ne yönelttikleri 11’er sorunun (toplam 22) cevabını bekliyor. Sorular, Menşe İsmi Korumalı (MİK) hellim ürünü (halloumi-hellim) ile ilgili yasanın uygulanması paralelinde, hellimin üretimi ve ülke içinde ve dışında dolaşımı konusunda çeşitli marka isimleri ile ilgili maddelerin uygulanıp uygulanmayacağı ile ilgili.
-MİK ürün ve ticari marka şeklinde iki standartta üretim yapılabilir mi…
Saray’da yapılacak toplantıya Başsavcı’nın da katılacağı belirtilen haberde, MİK ürün ve ticari marka şeklinde iki standarda dayalı üretim yapılamayacağına karar verilmesi durumunda ilgili denetimlerin halen MİK belgelendirme görevini üstlenmiş olan “Bureau Vetiras” isimli “bağımsız” kurum tarafından yapılacağı kaydedildi. Hellimin ticari marka (Avrupa Toplu Mülkiyet İşareti) kullanılarak üretilmesine müsaade edilmesi halinde de ilgili kontrollerin yine uzman bir uluslararası örgüte tevdi edileceği, Rum yönetimi resmî birimleri tarafından yapılmayacağı belirtildi.
Gazete bu bağlamda, hellim ismini taşıyan çok sayıdaki ürünün üretilemeyeceğine ve peynir üreticilerinin, ihracat kaybı yaşamamak için ürettikleri ürünlerinin ismini değiştirmesi gerekeceğine dikkat çekti.
Gazete, Rum Peynir Üreticileri Birliği, açıklamalarını “talihsiz ve yanlış bilgilendirici” diye niteledikleri Tarım Bakanı Kostas Kadis’i “başarısız yönetiminin sorumluluğunu almak yerine ateşe benzin dökerek birlik üyelerini baltalamakla” suçladı. Birlik, Anastasidis’in, peynir üreticileri hayvan besicileri aleyhine kazanç sağlıyor” açıklamasından da üzüntü belirtti, bu açıklamanın yanlış veya eksik bilgilendirmeden kaynaklandığı umudunu dile getirdi.
-MİK kuralları uygulanırsa 190 milyon Euro’luk ihracat kaybedilecek
Öte yandan Alithia gazetesi, Peynir Üreticileri Birliği Başkanı Yorgos Petru’nun, hellim üretiminde MİK yasasının uygulanmasını (üründeki küçükbaş hayvan sütü oranının yüzde 51 olması şartı) istememelerinin sebebini açıkladığını yazdı.
Habere göre Petru, MİK yasasının uygulanması halinde peynir üreticilerinin, bugün 270 milyon Euro olan ihracatlarının 80 milyon Euro’ya düşeceğini, 190 milyon Euro kaybedileceğini söyledi. Bunun 15 bin çalışanı olan sektörü baltalayacağı uyarısına yer veren Petru, “40 bin ton yerine 15 bin ton üretim yapılacak, istenilen bu mu?” diye sordu. Petru, hellimin MİK standardına göre üretilmesi, yani ürünün yüzde 51’inin küçükbaş hayvan sütünden oluşması halinde 200 milyon tondan fazla inek sütünün atıl kalacağına işaret etti.
-Hellim üretiminde süt tozu iddiaları…
Aynı gazete “Süt Tozu Hilesi Araştırılıyor” başlıklı haberinde, küçükbaş hayvan üreticileri, tarım örgütleri ve bazı devlet yetkililerinin yetkili makamlara, peynir imalathanelerinin hellim üretiminde taze süt yanında süt tozu da kullanılarak hile yapıldığı şikâyeti üzerine Devlet Laboratuvarı’nın, konuya açıklık getirmek üzere çalışma yaptığını yazdı.
Habere göre şu ana kadar numune alınarak incelenen 6 imalathanenin ürünlerinin “temiz” (MİK kurallarına uygun) çıkmasına rağmen ürünün içerisindeki süt tozu oranı yüzde 3’ün altında ise laboratuvar bunu saptayamıyor. Bu sorunun aşılması için bugüne kadar uygulanan numune alma yöntemi değiştirilecek ve artık numune almak için yapılan ziyaretler imalathanelere önceden bildirilmeyecek.