Hava kirliliğinin yüzlerce zehir içeren sigara kadar tehlikeli olduğunu hatırlatan uzmanlar, üstelik bu riskin yalnızca dışarıda değil kapalı ortamlarda da ölümcül hastalıklara yol açabileceğine dikkat çekiyor.
‘’Doğalgaz, deterjan, duvar boyası gibi ev içi kirleticiler, dış ortamlardaki gibi seyrelip dağılmadığı için kapalı ortamda çok yüksek yoğunlukta bulunabilir. Nitekim yapılan çalışmalar ve ölçümler sonucu bazı evlerin dış ortama göre 100-500 kat daha kirli olduğu tespit edilmiştir” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, ev içi kirliliğin nedenlerini şöyle sıraladı…
DOĞALGAZLA ÇALIŞAN CİHAZLAR
Kapalı ortamlarda iyi havalandırma olmadan yapılan ısınma ve pişirme faaliyetleri zararlı duman partiküllerinin ortaya çıkmasına neden olur. Örneğin kombi, şofben, fırın, şömine ve su ısıtıcılar ev içine karbon monoksit, nitrojen dioksit, metan, yanmayan doğalgaz gibi toksinler yayarlar. Dolayısıyla bu cihazların kullanıldığı mekanların sık sık havalandırılması gerekir.
KİMYASAL ÜRÜNLER
70 binden fazla kimyasalın büyük bir kısmı ev ürünlerinde de kullanılmaktadır. Bu kimyasalların çoğu uçucu vasıftadır. Oda sıcaklığında gaz halinde bulunur, kolayca akciğerlere ulaşarak zararlı etki yaparlar. Deterjan, çamaşır suyu gibi temizlik malzemeleri, oda kokuları ve böcek ilaçları gibi kimyasal ev ürünleri odalara birçok uçucu kimyasal madde yayar. Deterjanların çoğunda fosfat ve klor vardır. Bunların yutulması ve solunması zararlıdır. Banyo ve tuvalet temizleyicileri amonyak, klor, hidroklorik asit ve formaldehit içerebilir. Amonyak ve klor içeren temizlik malzemeleri aynı anda kullanıldığında akciğerde toksik, kanserojen ve öldürücü olabilen amonyum klorür gazı ortaya çıkar. Parfüm gibi suni kokulandırıcılar paradiklorbenzen, sinek ilaçları klordane adlı uçucu kanserojen kimyasallar içerir.
DUVAR BOYALARI
Duvar boyalarında bulunan VOC’lar (uçucu organik bileşikler), iç mekan kirliliğinin en önemli sebeplerinden biridir. Boyalar da birçok kimyasal madde içerir. Bu yüzden su bazlı boyalar tercih edilmelidir.
MOBİLYALAR
Mobilya ve benzeri ürünlerde, laminat parkelerde bulunan formaldehit kanserojen bir kimyasaldır. Formaldehit, aynı zamanda tırnak cilası, sabun, şampuan ve kremlerde de bulunabilir. Birçok ülkede kozmetik ürünlerde kullanımı yasaklanmıştır. Formaldehit ürünlerde “formalin” olarak gizlenebilmektedir. Kan kanserine yakalanan çocukların evlerinde yapılan araştırmalarda yüksek formaldehit varlığı tespit edilmiştir. Doğal masif mobilya ürünleri tercih edilmeli, mobilya alırken formaldehit kullanılıp kullanılmadığı sorgulanmalı, MDF ve suntadan yapılan mobilyalardan uzak durulmalıdır.
AKARLAR
Klima, halı, kilim, yastık, yorgan, koltuk, yatak gibi yerlerde bulunan ve gözle görülmeyen akarlar ev içi kirliliğin, alerjik hastalıkların ve astımın en önemli nedenlerinden biridir. Bu eşyalar düzenli temizlenmeli, klima filtreleri de her yıl değiştirilmelidir.
TEHLİKENİN FARKINDA DEĞİLİZ
Evde kullanılan cihazlardan temizlik ürünlerine kadar birçok malzemenin içerdiği toksinler, insan kanında ve yağ dokusunda tespit edilmiştir. Yaygın görülen burun akması, göz yaşarması, yorgunluk, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, üst Solunum yolu enfeksiyonu, cilt bozuklukları gibi rahatsızlıklar; ev içi hava kirliliğine neden olan kimyasallara vücudun gösterdiği alerjik reaksiyonlardır. Bu durum zamanla alerji, astım, kanser ve diğer birçok kronik hastalıklara neden olabilir.