Hükümet ekonomik önlemler üzerde çalışıyor. Sonuçta ortaya bir paket çıkacak. Kimimiz tatmin olacak; kimimiz itiraz edecek. Bu süreç, ister istemez politik bir hal alacak. Farklı siyasal oluşumlar, hükümet partileri, muhalefet ve Cumhurbaşkanlığı, yaklaşan seçimleri de dikkate alarak çeşitli tavırlar açıklayacak.
Bütün bu çalışmaların, hükümetin elindeki olanaklar ile kısıtlı olduğunu bilmemiz gerekiyor ama… Elbette hükümet de bazı tercihler yapmış olacaktır.Bizim esasen tartışmamız gereken de bu tercihin ne olması gerektiği olmalıdır.
İNSANLARIMIZI KORUYALIM
Hükümet, koronavirus mücadelesini sürdürürken, önceliğini insan sağlığına vermiştir. Bu konuda alınan önlemlerin, bizi büyük ölçüde koruma altına aldığını görmekteyiz.
“Bundan dolayı mutluyuz”, diyemiyorum. Tehlike geçmemiştir. Yaşadığımız günler kritik önemdedir. Umarım tedbirler işe yaramaya devam edecektir. Şimdi sıra ekonomik önlemleri konuşmaya gelebilmişse, bu bile önemli bir gelişmedir. Bu ekonomik önlemlerin birinci amacı da yine insanlarımızı korumak olmalıdır.
İnsanlar, belli başlı ihtiyaçlarını karşılayabiledikleri ölçüde hayatta kalırlar: Sağlık, gıda, korunma v.s. Koronavirus mücadelesinin ne zaman ve nasıl sonlanacağı belli olmadığına göre hükümetin öncelikli görevi, elindeki kıt kaynakları insanların bu “hayati ihtiyaçlarını” karşılamalarına yardımcı olacak şekilde kullanmakolmalıdır. Dar gelirli ailelerin gıda ihtiyacının karşılanması ekonomik önlemlerin temel hedefidir.
EKONOMİ VE İNSAN
Bu elbette insani bir yaklaşımdır. Ama insani olduğu kadar ekonomiktir de…
Ekonominin en önemli sürükleyicisi insandır. İnsan olmadan ekonomi olmaz. Hükümetin üzerinde çalıştığı “ekonomik önlemler paketinin” bugünkü aşamada temel yönelimi, KKTC’deki işgücünü korumak olmalıdır.
Bu günler atlatıldıktan sonra ekonomiyi biraz daha canlandırabilmek için yine bu insanlara ihtiyaç duyacağız. Çalışacak olanlar onlardır. Ürettiklerimizi tüketecek olanlar da onlar olacaktır. Turizm ve yükseköğretim sektörlerinin getirisi ile dönen KKTC ekonomisinin alacağı ağır darbeler, Ada’da tutabileceğimiz insanlar sayesinde savuşturulacaktır. Bu nedenle sadece yurttaşlarımızı değil, uzun bir süreden beri bize katkı koyan kayıtsızlar da dahil olmak üzere yabancı işçileri ve yabancı öğrencileri korumak da önemli bir “ekonomik önlem” olacaktır.
Bu koruma, sadece “maaş desteği” ile olmak durumunda değildir. Bugünkü durumda yetersiz kapasite ile çalışan işyerlerindeki insanlara destek olmanın ve bu işletleri korumanın yolları da bulunmalıdır.Bugün yetersiz olan mal ve hizmet üretim üniteleri, ekonomiyi biraz daha canlandırmak isteyeceğimiz aşamada başlıca dayanağımız olacaktır.
NELER VAR?
Bu bağlamda hükümetin kamu görevlilerine eksik ödeme yaparak özel sektör çalışanlarına destek olması, hem ahlaki, hem de ekonomik bir yaklaşımdır. Doğrudur! Bunun için hiçbir fedakarlıktan kaçınılmamalıdır.
Bu amaçla yaratılan kaynağın yetersiz olduğu açıktır. İlk etapta 600 milyon TL’lik bir kaynak sağlanabilmiştir. Yıl sonuna kadar 4 milyar TL’ye ihtiyaç olacağı hesap edilmektedir. Ak akçe kara gün içindir… Devlet, bankalarda biriken mevduatlarımızı kullanmaktan da çekinmemelidir.Bu borç, ağır bir borç olacak ama ödenme süreci bizi gerçek anlamda bir halk haline getirecektir.Olağanüstü haller, olağanüstü yöntemlerle aşılabilir: Bu olağanüstü dönemde olağanüstü olarak atacağımız her adımın temelinde FEDAKARLIK olmak zorundadır.Cesaret ve etkili bir liderlik, yapılacak fedakarlıkları doğru bir şekilde yönetmek ise bizi geleceğe taşıyacak erdemlerimiz olacaktır.