Birçoğumuzun fiziksel istismarın ne olduğu ile ilgili bilgisi vardır. Fakat duygusal istismar denildiğinde birçok kişi tarafından buna net cevaplar bulabilmek çok zor. Duygusal istismarın sadece küçük düşürmek, isim takma, alay etmek gibi davranışlar olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Duygusal istismar bunları da kapsayan çok daha geniş bir alandır. Duygusal istismar ayrılıklar veya yaşanan tartışmalar sonucu kalp kırıklıkları değildir. Duygusal istismar nedir, bakalım:
SÖZEL GÜÇLE BASTIRMAK
İlişkide olduğunuz kişinin herhangi bir olayda, nerede olursanız olun size sürekli bağırması, agresif davranması, genel olarak söyledikleri ve yaptıklarıyla sizi korkutması, öngörülemez davranışlarda bulunması, genellikle diğer insana kendini güçsüz ve savunmasız hissettirmek için yapılır ve bu durum diğer kişinin ses çıkarıp tek bir kelime dahi etmesini engeller.
YAPICI OLMAYAN ELEŞTİRİ
Bu durum hoş olmayan isimler takmak, alaycı yorumlarda bulunmak ve küçük düşürmek olabilir. Tamamen kişinin kendine olan güvenini yok etmeye yönelik bir tutumdur. Sizin savunduğunuz fikirleri reddetmek, sizi aşağı görmek gibi açıkça yapılabilir. Bir de fikrinize saygı duyuyor gibi görünüp sizin açınızdan var olan olaya bakış açısı geliştirdiğini empoze ederek, size karşı acımasız olur. Sonra aniden size iyi davranarak kendi düşüncelerinizden şüphe etmenizi sağlayacak sinsi bir gerçeklikle de yapılabilir.
SUÇLU HİSSETMENİZİ SAĞLAR
Bu durum tam olarak bir duygusal şantaj yöntemidir. Kişi yaptığınız veya yapmadığınız bir durumdan dolayı çok fazla zarar göreceğini veya kendine zarar vereceğine inandırmaya çalışarak sizi manipüle eder. (Örneğin kendi istediği şekilde yaptığınız veya yapmadığınız bir davranıştan ötürü kendini öldürme tehdidi…)
MADDİ İSTİSMAR DA VAR
Sizi ortak maddi işlerinize dahil etmez veya sizin maddi olarak kazanç sağlayacağınız alanları engellemeye kalkar. Bu durum zamanla sizin maddi olarak ona bağımlı hissetmenize ve kendi seçimlerinizi o kişi olmadan yapamayacağınıza inanmanızı sağlar.
NASIL DAVRANACAĞINIZI BELİRLER
Nereye gideceğiniz, ne giyeceğiniz, ne yiyeceğiniz, kimlerle görüşmeyeceğiniz gibi konuları siz değil de bir başkası mı belirliyor? Sizin istek ve davranışlarınızı kontrol etmeye mi çalışılıyor? Evet, size duygusal istismar uygulayan biriyle karşı karşıyasınız.
İŞTE 10 MADDEDE DUYGUSAL İSTİSMAR YAŞATAN KİŞİLER
Empati becerisinden yoksundurlar. Bir başkasının ne istediği, ne hissettiği gibi konuları umursamazlar.
Sizi yaptıklarınız veya yapmadıklarınızla ilgili bazen açıkça bazen de kibar ve yardımcı oluyormuş gibi görünerek manipüle etmeye çalışır: “Canım benim sen o konuda iyi değilsin.”
Hissettiğiniz duygular ve aklınızdan geçen düşünceleri açıkça küçümser veya alay eder
Diğer kişiler onun çok kibar saygılı olduğunu söyler ama size karşı tam tersi şekilde davranır.
Mağdur olduğuna inandırarak, sadece size yardımcı olmaya çalışan iyi bir insan olduğunu kanıtlamaya çabalar.
Şakaları genellikle sizi aşağılamaya yöneliktir ve tüm esprilerini sizin üzerinizden yönetir ve genellikle hazır cevap özellikleri vardır.
Kişilik özellikleri genellikle huzursuz ve tartışmacıdır.
Bu kişilerde tanımlanamayan bir öfke hali, öfke patlamaları, kıskançlık krizleri görülür.
Genellikle sizi suçlu ve kötü hissettirirler
Sizden sürekli olarak bir şey talep ederler ama onlardan asla bir şey talep edemezsiniz genellikle istekleri emir niteliğinde verirler. Size karşı eleştirel ve yargılayıcıdırlar.
İSTİSMARA UĞRAYINCA NELER YAPMALISINIZ?
Duygusal istismar fiziksel izler bırakmasa da çok derin ve ağır duygusal acılara sebep olur. Kişi yavaş yavaş görünmez olur. Uzun süren duygusal istismar ardından kişinin kendini sevmesi ve tanıması çok zordur.
KENDİNİZE ZAMAN TANIYIN
Bu durumdan kurtulmak için kendinize zaman tanıyın. Duygusal istismarcı kişi size bu zamanı tanımamak adına elinden geleni yapacaktır. Örneğin kendi arkadaşlarınızla olmanızı veya bireysel plan yapmanızı engelleyecek bir biçimde davranacaktır veya yaşamınızda yaptığınız uğraşların boş veya işlevsiz olduğunu size sürekli hissettirip herhangi bir eylemin boşa zaman kaybı olduğuna inandıracak olabilir. İlişkiyi ilk sonlandırdığınızda bu manipülatif bağımlılıktan kurtulup yaşama adapte olmak size özgürlük değil de sudan çıkmış korkan bir balık gibi hissettirecektir. Bunun bu sürecin başlangıcında çok normal olduğunu bilin. İstismarcı kişi o olmadan yaşayamayacağınıza, kararlar veremeyeceğinize, başarılı olamayacağınıza sizi inandırmış olabilir. Bu gerçek değil. Bu hayat sizin hayatınız. Zamanınızı nasıl kullanmak ve yönetmek istiyorsanız öyle kullanın.
SINIRI BAŞTAN KOYUN
Sınırlar; hem sizi, hem partnerinizi, hem de ilişkinizin görünmeyen koruyucularıdır. Sınırlar sizin kendinizle ilgili koyduğunuz belirli kural ve çizgileri belirler. Tutarlı sınırlar iyi duygular hissedilmesine ve bu duyguların sürekli olmasını sağlar. Uzun zamandır sınırsız kimliksiz hissediyor olabilirsiniz. Sınır koymanın gücü kaybolmadı siz çağırdığınızda tekrardan geri gelecektir.
KENDİNİZİ AFFEDİN
Başınıza gelenler bir şekilde sizden bir şeyler eksiltti. Bu durumu siz hak ettiğiniz için yaşamadınız. Bundan dolayı kendinizi suçlayıp eleştirmeyin. Hayatınızdaki kişinin kim olduğu ve o kişi karşısında nasıl davrandığınızın, neden bu ilişkiyi sürdürdüğünüzün bir önemi yok! Önemli olan durum ne yaşadığınızın farkına vardınız ve artık kişisel özgürlüğünüze sahipsiniz. Bu döngüden kurtulmayı başardınız.
İSTİSMARI TANIYIN
Başınıza aynı durumların gelmemesi için istismarın ne olduğunu anlayın ve tanıyın. Bir durumu tanımak ve anlamak ilerlemesini önlemenizi veya önlem almanızı sağlar. İlişkilerde sınır koymak gibi durumlar hakkında bilginiz yoksa güvendiğiniz kaynak ve kişilerden destek alın.
YAŞAMINIZI YENİDEN KURUN
Duygusal istismar yaşanılan süre boyunca, kişiye kendi hayatını idame ettirme, şekillendirme yeteneğine sahip değilmiş gibi hissettirir. Bu durum kendiniz hakkında kötü şeyler düşünmenize sebep olur. İstismarın bir insana hissettirdiği zaten budur. İyileşme yolculuğunda unutmayın ki, birçok insan tarafından seviliyor ve değerli bulunuyorsunuz. Ve siz de kendinizi çok seviyorsunuz ve değer gördüğünüz bir yaşama layıksınız.