Bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en güçlü yolu ve COVID-19’a karşı korumadaki en etkili yöntem olan aşılar, Avrupa’nın neredeyse tamamında yapılmaya başlanırken, ABD ve Rusya’da da toplu aşılama çalışmaları hızla sürüyor.
Salgındaki en büyük umut olan aşıların yapımına dünyada ilk başlayan ülke 8 Aralık’ta İngiltere olurken, yaygın kullanımına izin verilen Pfizer/BioNTech aşısı ilk kez Coventry kentindeki üniversite hastanesinde 90 yaşındaki bir kadına yapıldı.
İngiltere’nin ardından Avrupa Birliği (AB) ülkeleri de aşılama çalışmalarına hız verirken, 21 Aralık’ta Avrupa İlaç Ajansının (EMA) COVID-19 aşısının kullanımına onay vermesiyle 26 Aralık’ta tüm AB ülkelerine BioNTech ve Pfizer tarafından geliştirilen aşıların teslimatı yapıldı.
Almanya’daki ilk COVID-19 aşısı, Halberstadt beldesinde bir yaşlı bakım merkezinde kalan 101 yaşındaki Edith Kwoizalla’ya 26 Aralık’ta yapılırken, ertesi gün AB ülkelerinde yaygın olarak aşılama çalışmaları da başladı.
Ülkeler, önceliği risk grubundaki yaşlılara ve sağlık çalışanlarına verdi.
AB, BioNTech ile Pfizer’in geliştirdiği aşıdan 100 milyon doz daha almaya karar verdi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, alınacak ek 100 milyonla bu aşıdan 300 milyon doza sahip olacaklarını duyurdu.
ABD’de ilk aşı 14 Aralık’ta yapıldı
ABD’de COVID-19’a karşı geliştirilen aşı, 14 Aralık’ta ilk olarak New York’ta bir hemşireye uygulanırken, ülke genelinde aşı yapılanların sayısı 2 milyonu geçti.
ABD’de COVID-19 aşısını teşvik etmek amacıyla başkanlığa seçilen Joe Biden ile başkan yardımcılığına seçilen Kamala Harris de kameralar karşısında aşı oldu. Biden, Pfizer/BioNTech aşısını yaptırırken, Harris Moderna’nın geliştirdiği aşıdan oldu.
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar ile ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Dr. Anthony Fauci de Moderna tarafından geliştirilen aşıdan yaptırırken, ordunun komuta kademesi de askerleri ve halkı aşı konusunda teşvik etmek için kameralar karşısında aşı oldu.
ABD’de sağlık çalışanlarına uygulanmaya başlanan aşının az sayıda kişide alerjik yan etkilere yol açtığı bildirilirken, aşı uygulandıktan sonraki 10 dakikada ortaya çıkan alerjik tepkilerin giderildiği ve bu kişilerin sağlık durumlarının iyi olduğu kaydedildi.
Kanada’da da 15 Aralık’ta Pfizer/BioNTech aşısının uygulanmasına başlandı.
Rusya’nın tüm bölgelerinde toplu aşılama başladı
Rusya Sağlık Bakanı Mihail Muraşko, 15 Aralık’ta ülkenin tüm bölgelerinde COVID-19’a karşı toplu aşılamanın başladığını bildirdi.
İsrail’de de Pfizer/BioNTech aşısının toplu olarak uygulanmasına 20 Aralık’ta başlanırken, öncelikle sağlık çalışanlarına aşı yapılacağı açıklandı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Sağlık Bakanı Yuli Edelstein, 19 Aralık’ta canlı yayında aşı oldu.
Kosta Rika, Şili ve Meksika’da da 24 Aralık’ta COVID-19’a karşı aşılama çalışmalarına başlanırken, Arjantin’de kullanımına izin verilen Rusya’nın “Sputnik V” aşısı 29 Aralık’ta ilk olarak sağlık çalışanlarına yapıldı.
Balkanlar’da ise Sırbistan 24 Aralık’ta aşı çalışmalarına başlayan ilk ülke oldu. Sırbistan’da ilk aşıyı Başbakan Ana Brnabic yaptırdı.
Kuveyt’te de 24 Aralık’ta ilk aşıyı Başbakan Şeyh Sabah Halid es-Sabah’a yaptırırken, Suudi Arabistan’da Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Sağlık Bakanı Tevfik er-Rabia da COVID-19 aşısının ilk dozunu aldı.
Umman ve Bahreyn’de de aşılama çalışmaları başlatıldı.
Öte yandan, virüsün ortaya çıktığı Çin’deki yerel kaynaklara göre, ülkedeki aşılama çalışmaları kapsamında 1 milyondan fazla insana aşı yapıldığı belirtildi.
Bu arada, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Küresel Aşı ve Bağışıklama İttifakı (GAVI) ve Salgın Hastalıklara Hazırlık İçin Yenilik Koalisyonunca (CEPI) yürütülen ortak girişimle gelecek yıl orta ve düşük gelirli 92 ülkeye 1,3 milyar doz COVID-19 aşısı dağıtılması planlanıyor.