“UBP üreticinin karşısında, tüccarın temsilcisi gibi davrandı”

“Hal Yasasına oybirliği verdik ama bu üreticilerimiz için vereceğimiz mücadele burada bitti anlamı taşımıyor”

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Lefke Milletvekili Salahi Şahiner, Hal Yasası konusunda hükümete eleştirilerde bulunarak, “Hal Yasası görüşmeleri sırasında UBP üreticinin karşısında, tüccarın temsilcisi gibi davrandı” dedi.

Şahiner yaptığı yazılı açıklamada, CTP’nin komite görüşmeleri boyunca “üreticiden alıp tüccara vermek için elinden geleni yapan UBP zihniyetine rağmen, üreticilerin haklarını korumak için mücadele ettiğini” savundu.

Hal Yasası’nda tüccarın ürünleri tarladan alıp hale getirmesi ve ürünlerin pazarlanması durumunda alacağı net komisyon oranının CTP’nin itirazlarına rağmen yüzde 14 olarak belirlendiğini belirten Şahiner, bu miktarın “kabul edilebilir olmadığını”, bu nedenle bu maddeye ret oyu verdiklerini kaydetti.

Şahiner açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

“Komite aşamasında Hal Yasası görüşülürken, biz CTP olarak yasanın her bir maddesinin her fıkrasında üreticinin korunması için mücadele ederken; hükümet yetkilileri, üreticinin üretebilmesinden yana değil, tüccardan yana taraf olmuş ve adeta tüccar tarafının temsilcisi gibi davranmıştır. Üreticilerin desteği ile parlamentoya giren UBP milletvekilleri bile, tüccarın kar oranları konusunda gerekli dik duruşu sergilememiş, tüccar lehine tavır takınmıştır.

Toplamda ithal dahil 10 milyar TL büyüklüğüne ulaşan yaş sebze ve meyve piyasasının olduğu KKTC’de, piyasanın çok büyük bir kısmı birkaç tüccar üzerinden piyasa ile buluşabilmekte, yani binlerce üreticinin ürettiği mal sadece birkaç tüccar tarafından alınıp satılabilmektedir.

Tüccarın ürünleri tarladan alıp hale getirmesi ve ürünlerin pazarlanması durumunda alacağı net komisyon oranı,  hükümet tarafından yapılan düzenleme ile saatlerce süren itirazlarımıza rağmen, Hal Yasası’nda yüzde 14 olarak belirlenmiştir.  Her gün ürünü için alın teri döken, gider harcaması yapan üreticinin, yükümlülüğü birkaç saat sürecek olacak tüccara yüzde 14 oranında komisyon vermesi kabul edilir değildir.  Üreticilerimizden alıp birkaç tüccara rant kapısı açacak ilgili maddeye, bu yüzden CTP ret oyu vermiştir.”

-“Hal Yasasına oy birliği verdik ama bu üreticilerimiz için vereceğimiz mücadele burada bitti anlamı taşımıyor”

Şahiner, her geçen gün daha zor duruma düşen Kıbrıs Türk çiftçisi için, ülkedeki sebze meyve üretiminin satışını düzenleyecek olması ve bunu yaparken de yerli üretimi koruyacak olması bakımından Hal Yasası’nın yürürlüğe girmesinin ülke açısından son derece önemli olduğunu söyleyerek, sorumlu muhalefet anlayışı ile yasayı oy birliği ile geçirdiklerini belirtti.

Şahiner, yeterli olmasa da, tüccarın komisyon oranlarının düşmesine ve piyasaya ucuzlama gelmesine imkan tanıyacak olan Hal Yasası’nın, üretimde planlamanın önünü açarak gıda güvenilirliğinde daha etkin denetim sağlanabilmesini mümkün kılacağını ifade etti.

Yasa kapsamında bütün ürünlerin halden geçeceği, satışların peşin olacağı düzenlemeler yapıldığını belirten Şahiner, “Üreticiden tüketiciye giderken aradaki tüccarların kendi aralarında kirli anlaşmalar yapıp üreticinin hakkını çalmasının da önüne geçilecek” dedi.

Hal Yasasıyla üretim merkezlerine yakın hallerin kurulması,  üreticilerin aracı olmadan kendilerinin yer kiralayarak veya hallerden yer kiralayan üretici örgütleri ya da kooperatifleri üzerinden doğrudan marketlere mal satabilmesine olanak tanınacağın dile getiren Şahiner, bu çerçevede üreticiyi mevcut keşmekeşten de daha iyi bir noktaya getireceğini belirtti.

“Hazırlanan Hal Yasası, şüphesiz üretici ve tüketici için asgari düzeyde bugünkünden daha iyi olacaktır ancak CTP olarak hayal ettiğimiz ‘‘Hal Yasası‘’ bu değildir” diyen Şahiner, CTP’nin yasanın belli kısımlarına ve maddelerine ret oyu geneline ise oybirliği verdiğini belirtti.

“Ancak buradan üreticiler için mücadelemiz bitti anlamı asla çıkarılmamalıdır. Piyasada ucuzlama getirecek olanın,  Anayasa ile korunması gerektiği açık açık yazan, üreticinin korunmasından geçmektedir” diyen Şahiner, CTP’nin bu bilinçle, üreticinin her zaman yanında olmaya ve  haklarını korumak için mücadeleye devam edeceğini kaydetti.