“Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı” gündemiyle dün sabah saatlerinde olağanüstü toplanan Meclis Genel Kurulu toplantısı 17 saatlik oturumun ardından bu sabah 05.00 sularında sona erdi.
Tartışmalı geçen toplantının sonunda “Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı” oy çokluğuyla kabul edildi.
-Solyalı
Yasa tasarısı üzerinde süren görüşmeler sırasında söz alan CTP Milletvekili Ürün Solyalı, hükümetin bir siyasi tercih yaptığını, Anayasal düzene karşı, halkına karşı davrandığını savundu, “bir yerlere söz verildiğini” anladıklarını söyledi.
Solyalı, hükümetin göreve geldiği günden beri Anayasal güvence altında olan her özgürlüğe bir saldırı içinde olduğunu savunarak, bugün de yerel yönetimlere karşı bir hareket sergilendiğini, bu ısrarı anlayamadığını kaydetti.
Bu yasa ile ortaya kaos çıkacağının herkes tarafından görüldüğünü, eleştirilere, taleplere, katkılara, önerilere rağmen yasa tasarısının geri çekilmediğini ifade eden Solyalı, Başbakan’ı tüm çağrılara rağmen hiç bir şekilde cevap vermediğinden ötürü eleştirdi.
Yasa tasarısında sürekli değişiklikler yapıldığını, iyi çalışılan bir yasa olsa bu değişikliklerin yapılmayacağını işaret eden Solyalı, Meclis’ten geçen yasaların Anayasa’ya uygun olması gerektiğini, bu yasa ile ilgili Hukuk Dairesinden de görüş alınmadığını söyledi.
Yasa tasarısının daha detaylı çalışılması gerektiğini ifade eden Solyalı, komitede yapılan konuşmaları ve görüşmeleri anlattı, yasa ile ilgili bir geçiş dönemi yaratılmasının gerektiğini, bu konuda Türkiye’de de Güney’de de böyle yapıldığını kaydetti.
Solyalı, yasa tasarısını madde madde değerlendirerek, yasa tasarısının bir inat, siyasi tercih olduğunu savundu, eleştirilerde bulundu. Yasa tasarısı hazırlanırken kriterlerin de istenildiği gibi kullanıldığını savunan Solyalı, istenilen belediyelerin bırakıldığını istenilmeyenlerin kriter dışı bırakıldığını öne sürdü, yasa tasarısı ile ilgili açıklama istedi.
Solyalı, yasa tasarısının hızlı bir şekilde geçirilmesinin ve kaos yaratılmasının kimseye faydası olmadığını, bu yasa tasarısının iyi şekilde tartışılması gerektiğini, tek kritere bağlı değişikliklerin ilerde sıkıntısının çekileceği uyarısında bulunarak, diğer ülkelerden örnekler verdi, uyarılarda bulundu.
-Barçın
CTP Milletvekili Devrim Barçın da, dertlerinin samimiyetle önerilerde bulunmak olduğunu ifade ederek, 198 sayfalık komite raporunda Başbakan’ın “reform” denilen yasa tasarısı ile ilgili bir tek sözünün olmadığını söyledi. Barçın, komite çalışmalarını ve yapılan görüşmeleri anlatarak, kriterleri aktardı, yaptıkları önerileri okudu.
Barçın, “51/95” sayılı yasa tasarısının da bu yasa ile eş zamanlı geçmesi gerektiğini, ancak olmadığını, samimiyet de görmediklerini belirterek, 28 belediyede seçime gidilmesini talep ettiklerini, esas reformu o zaman yapılmasını talep ettiklerini söyledi.
Kent ve bölge belediyelerinin düzenlemesinin yapılması için de önlerinde 4 yıl olacağını, bir geçiş süreci yaşanmış olacağını anlatan Barçın, kriterlere göre 18 belediye yapıldığını ancak Çamlıbel’in de belediye olması gerektiğini ifade etti.
Kriterler çerçevesinde mali durum ele alınsa Akıncılar ve Alayköy gibi belediyelerin kalmış, Mağusa Belediyesinin kapatılmış olması gerektiğini ifade eden Barçın, belediyelerin siyasi kaygılarla ayrıldığını, belediyeler kapatılırken siyasi düşünüldüğünü savundu.
Barçın, yasaların yapılmasında İç Tüzüğe uyulmasının zorunlu olduğunu ifade ederek, bu yasa tasarısında buna önem verilmediğini kaydetti.
-Şahiner
CTP Milletvekili Salahi Şahiner de, bugünü utanç günü olarak niteleyerek, Mecliste anti-demokratik tavırlar yaşandığını söyledi, eleştirilerde bulundu. Şahiner, bu yasa tasarısında amacın reform olmadığını ifade ederek, ülkenin yangın yeri olduğunu, ancak hükümetin bu yasa ile ülkede daha da kaos yaratmaya çalıştığını kaydetti.
Şahiner, belediye reformu ile ilgili UBP’ye eleştirilerde bulundu, mali durumları dikkate alınsa şu anda bazı belediyelerin kapatılmış olması gerektiğini söyledi. Şahiner, belediyelerin mali zorluk içinde olabileceğini ancak çıkmazda olmadığını ifade ederek, bu yasanın hiçbir faydasının olmayacağını, belediyelerin mevcut hizmeti bile sunamayacağı bir kaos ortamı yaratacağını söyledi, artık Anayasa Mahkemesinin kapısını çalacaklarını dile getirdi.
-Hamzaoğulları
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları da, bu yasa tasarısı ile birlikte “51/95” sayılı yasa tasarısının da eş zamanlı geçmesi gerektiğini ifade ederek, yasa tasarısının Anayasa Mahkemesinden döneceğine inanç belirtti. Hamzaoğulları, yasa tasarısı ve belediyelerin kapatılması konusunda eleştirilerde bulunarak, örneğin Beyarmudu Belediyesinin neden ayrıldığını sordu. Yasa tasarısı ile ilgili inat yapıldığını savunan Hamzaoğulları, konuyu Anayasa Mahkemesine taşıyacaklarını belirtti, dikkate alınmamalarını eleştirdi.
-Kürşat
CTP Milletvekili Fide Kürşat da, yerel yönetimler reformunun ülkede tek ivedi konu olmadığını, ancak yine de buna karşı olmadıklarını ifade ederek, ancak bu “reformun” dayatma şeklinde önlerine getirildiğini, belirsizlikler içerdiğini buna rağmen hükümetin diretmeye devam ettiğini söyledi.
Kürşat, kapatılan belediyelerin hangi kritere göre kapatıldığını sordu, ısrarı anlayamadığını söyledi, yasanın geçmesi için neden acele edildiğini anlayamadığını dile getirdi.
-Çolakoğlu
CTP Milletvekili Şifa Çolakoğlu da, yasa tasarısının tartışmalarının uzun bir süredir devam ettiğini ancak şimdi bile değişikliklerin geldiğini ifade ederek, bunu eleştirdi.
Çolakoğlu, değişikliklerin komitede ele alınabileceğini ancak neyin ne olduğunu anlamadan tartışmadan geçirilmeye çalışıldığını ifade ederek, yerel yönetimlerin ülkenin can damarı olduğunu vurguladı, okulların bakımından merkezi yönetimin ulaşamadığı her yere ulaştığına işaret etti.
Ülkede talimatlar doğrultusunda bazı şeylerin dikte edildiğini ve sırasıyla yerine getirildiğini ifade eden Çolakoğlu, bu yüzden halkın kurumlarına değerlerine sahip çıkılması gerektiğini söyledi.
-Birinci
CTP Milletvekili Ceyhun Birinci de, hükümetin ne yapmaya çalıştığını anlayamadığını ifade ederek, bu yasa tasarısı konusundaki acelenin sebebini sordu. Birinci, birleştirilme ve reform yasa tasarılarının birlikte geçirilmesi gerektiğini ifade ederek, ülkede çok ivedi konular olduğunu ancak hükümetin bu yasa ile ilgili hiçbir çalışma yapmadan siyasi düşünerek hareket ettiğini söyledi.
Birinci, yapılması gerekenin hep birlikte yeniden oturarak değişiklikleri ele almak ve tüm kesimlerin onay vereceği bir yasa tasarısı ortaya çıkarmak olduğunu kaydetti.
-Şahali
CTP Milletvekili Erkut Şahali de kürsüye çıkarak CTP’nin herhangi bir belediyenin açık kalması ya da kapatılması gerektiğiyle ilgili herhangi bir yaklaşımı olmadığını ifade etti.
“Lefkoşa Belediyesinde yaşanmış ve etkisi bugün dahil sürenler UBP’nin marifetidir” diyen Şahali, UBP’nin yerel yönetimler konusundaki yaklaşımını eleştirdi.
Sıkıntı yaşayan belediyelerden örnek veren Şahali, yapılanların hesabının bir gün sorulacağını söyledi.
Böylece tasarının geneli üzerine görüşmeler tamamlandı, tasarının madde madde görüşülmesine geçildi.
-“Belediyelerin Birleştirilmesine İlişkin (Özel) Yasa Tasarısı” oyçokluğuyla kabul edildi
Bu kısımda söz alan CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman sabahtan bu yana hatalı maddelere işaret ettiklerini ancak hataların düzeltilmediğini söyledi.
Maddelerin tek tek okunarak oylanması sırasında Erhürman söz alarak kürsüye çıktı.
İkinci maddede Belediye tanımının yanlış yapıldığını ifade eden Erhürman değişen maddelerde yeni sorunlar olduğunu kaydetti. Bütün maddelerde sorun olduğunu anlatan Erhürman, “Hiç dert değil zaten bu iş mahkemede bitecek ancak kaos üzerine kaos eklemeye devam ediyorsunuz” dedi.
Erhürman üçüncü maddede de sorun olduğunu dile getirerek, yasanın amacının da yanlış ifade edildiğini anlattı, “Bizimle dalga geçersiniz kendinizle de mi dalga geçersiniz? Buna da mı el kaldıracaksınız hep beraber? Dalga mı geçersiniz Meclisle bu halkla?” diye sordu.
UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu dördüncü madde hakkında değişiklik önerisi sundu.
Dördüncü madde için sunulan değişikliğin varolan sorunu daha da içinden çıkılmaz hale getirdiğini ifade eden Erhürman, yapılan değişiklikle tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerin artık tanımsız kaldığını söyleyerek, bunun böyle olacağını da sabah saatlerinde anlatmaya çalıştıklarını kaydetti.
Beşinci madde için İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler değişiklik önerisi sundu.
Erhürman beşinci maddede de mantık hataları olduğunu kaydetti.
UBP Milletvekili Sadık Gardiyanoğlu altıncı madde hakkında değişiklik önerisi sundu. UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu yedinci madde hakkında değişiklik önerisi sundu.
CTP Genel Başkanı Erhürman ve HP Milletvekili Ayşegül Baybars da söz alarak bu maddede de hatalar olduğunu anlattı.
UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu 8’nci madde hakkında değişiklik önerisi sundu.
Erhürman da kürsüye çıkarak, değişiklikle eklenen yeni fıkranın da hatalı olduğunu kaydetti.
İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler kürsüye çıkarak 9’uncu madde hakkında değişiklik önerisi sundu.
Erhürman yeniden kürsüye çıkarak, değişikliğin yaratacağı sorunlar olduğunu ifade etti.
Onuncu madde için de İçişleri Bakanı Ziya Öztürkler değişiklik önerisi sundu. Erhürman bu değişiklikle ilgili de hatalar olduğunu anlattı.
Öztürkler onbirinci madde hakkında da değişiklik önerisi sundu. Erhürman bu değişiklik ve madde hakkında da söz alarak, tüzel kişilikleri kaldırılmış belediyeler tanımıyla ilgili sıkıntıya yeniden işaret etti.
Değişiklik önerileri ve maddeler oyçokluğuyla kabul edildi. Böylece üçüncü görüşmeye geçildi.
Tasarının bütünü oylanarak oyçokluğuyla kabul edildi.
Divan katibi seçiminin sonraki toplantıya ertelenmesi de oylanarak oyçokluğuyla kabul edildi.
Böylece Genel Kurul oturumu sona erdi.