Bakan Atun, söz konusu projenin bugün uygulanmıyor olmasının gelecekte de uygulanmayacak anlamına gelmediğini belirterek, “Bu vizyonel bir projedir. Teknik açıdan ülkemizin enerji kalitesini, kesintisizliğini sağlayacak bir projedir. Bunun devamında da ülkemizin güneş enerjisi potansiyelinden çok daha büyük kapasitede faydalanmasını sağlayacak önemli bir konudur” dedi.
Maliye Bakanı Sunat Atun, Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi’nin düzenlediği “KKTC’de Elektriğin Geleceği” konulu panele katılarak konuşma yaptı.
Türkiye’den kabloyla elektrik getirilmesinin başka boyutlarının da olacağını ifade eden Atun, “Bugün olmasa bile yarın, önümüzdeki yıllarda orta ve uzun vadede başka ülkemize getireceği büyük kazanımlar olacaktır” dedi.
Atun, KKTC tanınmasa bile dünya üzerinde bir konumu olduğunu, etrafında da birçok enerji faaliyetlerinin yer aldığını söyledi.
Bakan Atun, İsrail, Güney Kıbrıs, Yunanistan ve İtalya’nın dahil olduğu “Euroasia” projesine ve hidrokarbon ile ilgili gelişmelere dikkat çekerek, “Biz bu denklemleri göz önünde bulundurduğumuz zaman Türkiye ile kabloyla enterkonnekte konusuna daha ileri vizyonlar sağlamamız, tasarlamamız gerekmektedir.” dedi.
İsrail’in bölgede bir milyar Euro maliyet öngörülen uzun bir bağlantı arayışında olduğunu söyleyen Atun, biz ise ülke olarak çok daha avantajlı ve makul bir konumdayız.” diye konuştu.
Atun, Türkiye ile kabloyla yapılacak elektrik enterkonnektesinin gelecekte Türkiye- KKTC- Güney Kıbrıs ve İsrail bağlantısının yolunu açacağını, bunun beraberinde KKTC’ye tanınmayan ancak varlığı kabul edilen bir ülke olarak son derece etkin bir enerji hattı üzerinde en kritik konumlardan birinde olma pozisyonu kazandıracağını ifade etti.
Atun, bu durumun kalıcı çözüm arayışlarında bir adım oluşturacağına inandığını belirterek, “Proje vizyonel hiçbir zaman vazgeçilmemesi gereken bir proje” dedi.
KKTC’de kesintiler nedeniyle elektrik konusunun gündemdeki en önemli meselelerden biri olduğunu vurgulayarak, elektrik kesintilerinin olduğu sürece kaliteden bahsedilemeyeceğini ifade etti
Bakan Atun, elektrikte planlamaların uzun vadeli yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Az laf, çok iş gerektiren bir alandır her alanda olduğu gibi” dedi.
Sunat Atun, ülkenin elektrik yapısının Teknecik ve Kalecik olmak üzere iki merkezden üretildiğini ifade ederek, Kıb-Tek’in her yıl, müteakip yıl için yüzde 5 enerji artışı varsayımıyla kendi üretim sistemlerinin organizasyonunu yaptığını söyledi.
Üzerinde durulan en önemli konunun elektriğin maliyeti konusu olduğunu kaydeden Atun, elektrik maliyetlerinin ekonomik hayatı da doğrudan etkilediğinin altını çizdi.
Elektrik maliyeti ve fiyatlarındaki artışların birçok sektörün maliyetlerini doğrudan etkileyen faktör olduğunu söyleyen Atun, geçmiş yıllarda gerek kurlarda gerek petrol fiyatlarında büyük dalgalanma olmaması nedeniyle elektrik maliyetleri ve fiyatlarında çok büyük değişiklikler görülmediğini kaydetti.
Maliye Bakanı Atun, son yıllarda dünyada baş gösteren küresel salgının bütün dünyayı etkilediğini, salgının etkileri daha silinmeden buna Rusya-Ukrayna krizinin eklenmesiyle akaryakıt tedariki ve lojistiğinde çok büyük olumsuzluklar yaşandığını söyledi.
Bu gelişmelerden ülkenin de etkilendiğini vurgulayan Atun, “Daha bundan 4 ay önce petrolün varil fiyatı 65-68 dolarlarda seyrederken bugün 105 ile 125 arasında neredeyse iki katı dalgalanmaya başladı. Türk Lirası kullanıyoruz. Uluslararası piyasalarda farklı para birimlerinin Türk Lirası karşısında değerinin artması demek maliyetleri artıran bir etken olması demek” dedi.
“ARZDA GÜNEŞ ENERJİSİNİN YÜZDE 38 İLE ÖNEMLİ BİR PAYI VAR”
Maliye Bakanı Sunat Atun, elektrik üretiminde toplam içerisinde güneş enerjisinin de önemli bir payı olduğunu vurgulayarak, “Bugün kurulu güç itibarıyla yüzde 38 noktasına erişti. Bu da AB normlarının öngördüğü yüzde 20-25 ortalamalarının üzerinde. Son derece güzel bir noktada” dedi.
İç dağıtım ve iletim sistemlerinde daha akıllı, modern sistemlere geçmenin güneş enerjisinden elektrik üretimini artırabileceğini belirten Atun, “2012 yılından bu yana son 10 yılda enerji alanında güneş panellerinin en büyük kazanım olduğuna inanıyorum.” ifadelerini kullandı.
Atun, güneş panellerinin ev ve iş yerlerinde yaygınlaşmasının elektrik üretimine önemli katkıda bulunduğunun altını çizdi.
Panelle ilgili de konuşan Atun, panelde ortaya çıkacak sonuçların elektrik enerjisi konusunda ileriye dönük strateji ve politikaları oluşturmada ışık tutacağını kaydetti.
Atun, panelin sonuç kitapçığının oluşturulmasının ardından değerli panel katılımcılarını konuyla ilgili toplantı yapmak üzere bakanlığında ağırlamak istediğini de sözlerine ekledi.
HOCANIN
Panelin açılış töreninde konuşan DAÜ Rektörü Prof. Dr. Aykut Hocanın da, ülke için uzun süredir sorun olarak görülen elektrik konusunu farklı yönleriyle tartışmak üzere panel ile bir zemin oluşturulduğunu söyledi.
Hocanın, DAÜ’nün devlet üniversitesi olarak eğitim ve araştırma yanında topluma hizmet noktasında da yer aldığını kaydetti.
Açılış konuşmalarının ardından Fakülte Dekanı Prof. Dr. Mustafa Besim moderatörlüğünde panele geçildi.
Mustafa Afşin Ersoy Salonu’ndaki panelde; Elektrik Mühendisleri Odası Enerji Komisyonu Başkanı Görkem Çelik “Enerjide Yenileşme Vizyonu”, DAÜ İşletme ve Ekonomi Fakültesi, Bankacılık ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Ulaş Altıok da “KKTC’de Elektrik Üretiminin Maliyet Etkinliği Analizi” başlıklı sunumlar yaptı.
Sonrasında ise, DAÜ Enerji Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Uğur Atikol “Sürdürülebilir Enerjide Talep Yönetiminin Önemi” ve DAÜ Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Davut Solyalı “Yerli ve Yenilenebilir Kaynaklar İçin Enerji Kooperatifleri” başlıklı sunumlar gerçekleştirdi.
Panelde son olarak, ODTÜ-KKTC Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Fahrioğlu’nun “Kıbrıs’ta Elektriksel Enterkonnektenin Geleceği” ve Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Kamil Direl’in “KKTC’de Elektrik Üretiminin Mevcut Durumu” başlıklı sunumları yer aldı.