Cumartesi günü Suudi Arabistan’ın petrol tesislerine yönelik saldırıların ardından, ülkenin petrol üretimini günlük 5.7 milyon varile düşürmesi petrol fiyatlarını vurdu.
Pazar günü ticari işlemlerin başlamasıyla birlikte, petrol fiyatları son dört ayın en yükseğinden yüzde 15 daha fazla artış gösterdi. ABD, saldırılar için İran’ı suçlarken henüz Riyad’dan bu yönde bir açıklama gelmedi.
Saldırılar, küresel petrol üretiminin yüzde 5’ini etkiledi.
Brent ham petrol fiyatı, yüzde 19 artarak varil başına 71.95 dolara ulaştı. ABD ham petrol fiyatı da yüzde 15 artarak 63.34 dolar oldu. Her ikisi de mayıs ayından bu yana en yüksek fiyatları görmüş oldu.
ABD saatiyle 18.50’de, ABD Başkanı Donald Trump’ınTwitter üzerinden “ihtiyaç halinde Stratejik Petrol Rezervi’nden gerektiği kadar petrolün piyasaya salınması” emrini verdiğini açıklamasının ardından, petrol fiyatları küçük oranda da olsa bir düşüş yaşadı.
Suudi Arabistan devlet petrol devi Aramco, günlük üretimin 5.7 milyon varile düştüğünü açıkladı ancak üretim miktarının ne zaman normale döneceğine dair bilgi vermedi.
Ancak geniş saklama alanlarında üretilen petrol depolandığı için, bu hafta Suudi Arabistan petrol ihracatına planlandığı gibi devam edebilecek.
Londra’daki InterfaxEnergy’nin analitik biriminin başı Abhishek Kumar, “Suudi Arabistan’dan yetkililer yangını kontrol altına aldıklarını söylüyor ancak bu durumda, yangını söndürmekten çok uzaktalar.” dedi. Abqaia ve Khurais tesislerindeki zararın çok büyük olduğunu, petrol üretiminin normale dönmesinin haftalar alabileceğini söyledi.
ABD İRAN’I SUÇLUYOR
Saldırıları Yemen’de İran destekli Husi milisleri üstlendi ancak ABD, saldırılardan İran’ı sorumlu tutuyor.
Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, saldırıların Suudi Arabistan’ın petrol endüstrisinin kalbindeki tesisleri hedeflediğini ve doğrudan İran yönünden geldiğini, güdümlü füze kullanılmış olabileceğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, ‘saldırıların Yemen’den geldiğine dair hiçbir delil yok’ dedi ve tüm ülkelere, “İran’ı kınama” çağrısı yaptı..İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise bu suçlamaya, “Maksimum baskı politikası sonuç vermeyen Bakan Pompeo, maksimum yalan politikasına başvuruyor” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump da bir tweet atarak “suçluyu bildiklerine inandığını, bir sonraki adım için hazırolda doğrulama beklediklerini” duyurdu. “Saldırının arkasında kimin olduğuna inandıklarını söylemeleri ve nasıl bir yol izleneceğinin belirlenmesi için Suudi Arabistan’dan haber beklediklerini” ekledi.
Trump, olayın ardından Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman’ı da arayarak ülkenin kendini savunabilmesi için destek vermeye hazır olduğunu söyledi.Tasnim haber ajansına yaptığı açıklama yapan üst düzey bir asker ise, “İran’ın topyekün savaşa hazır” olduğunu söyledi.
Devrim Muhafızları Havacılık ve Uzay Kuvvetleri Komutanı olan Amir Ali Hajizadeh, “Herkes, 2 bin kilometre mesafedeki tüm Amerikan üslerinin ve uçak gemilerinin, menzilimiz içinde olduğunu bilmelidir.” dedi.
Riyad, daha önce petrol tesislerine yönelik benzer saldırılarda İran’ı suçlamış ancak Tahran suçlamaları reddetmişti.
Şu ana kadar Riyad’dan, Washington’dan gelen açıklamalara benzer bir açıklama ya da saldırıları kimin yapmış olabileceğine dair bir suçlama gelmedi.
HANGİ TESİSLER VURULDU?
Saldırıya uğrayan bölgelerden gelen görüntülerde, devlet petrol şirketi Aramco’nun Abqaiq’de bulunan en büyük petrol işleme tesisinden alevler yükseldiği görülüyor.
Abqaiq’teki tesiste kükürtlü ham petrol işlenip ham petrole dönüştürülüyor. Burada günde yaklaşık 7 milyon varil ham petrol üretiliyor..Aramco bu tesisin dünyanın en büyük “ham petrol stabilizasyon tesisi” olduğunu belirtti.
İkinci saldırı ise ülkenin ikinci büyük petrol sahası olan Khurais’e düzenlendi..2009 yılından bu yana aktif olan sahadan günde 1,5 milyon varil petrol çıkarılıyor. Sahada 20 milyar varillik rezerv olduğu tahmin ediliyor.
Devlet medyası iki bölgedeki yangınların da kontrol altına alındığını açıkladı.Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon dört yıldır Husilere karşı savaşıyor..Ağustos ayında Shaybah petrol sahasındaki tesislere, Mayıs ayında da iki adet petrol pompa istasyonuna silahlı drone ile saldırı düzenlenmişti.