NATO’dan bir yetkili, Stoltenberg’in NATO-Rusya Konseyi Başkanı sıfatıyla 12 Ocak’ta konseyin toplanması için karar aldığını belirtti.
Yetkili, “Toplantıyla ilgili olarak Rusya ile temas halindeyiz.” ifadesini kullandı.
Konsey toplantısı için belirlenen 12 Ocak’ta aynı zamanda Brüksel’de NATO Genelkurmay Başkanları Toplantısı da düzenlenecek.
Rus ordusunun Ukrayna sınırında son aylarda yaptığı askeri tahkimat sonrası NATO ile Rusya arasında gerginlik artmış, ilişkiler Soğuk Savaş sonrası en düşük seviyeye gerilemişti.
NATO, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan tutum göstermesi halinde bunun “ciddi sonuçları ve ağır bedeli” olacağı uyarısında bulunmuştu.
NATO ile Rusya arasında diyalog bekleniyordu
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, bir yandan da Rusya ile anlamlı bir diyaloğa açık olduklarını yinelemişti. Bir süredir Stoltenberg’in Konseyin toplantı yapması için çağrıda bulunmaya hazırlandığı belirtiliyordu.
NATO’nun karar alma organı Kuzey Atlantik Konseyinden 16 Aralık’ta yapılan açıklamada, Rusya ile herhangi bir diyaloğun mütekabiliyet temelinde ilerlemesi, NATO’nun endişelerini gidermesi, Avrupa güvenliğinin ana ilkeleri ve temel belgeleri temelinde olması gerektiği vurgulanmıştı.
Rusya, 15 Aralık’ta ABD ve NATO’ya ilettiği güvenlik garantileri konulu anlaşma teklifinde, NATO’nun doğuya doğru genişlemesinden ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinin NATO’ya alınmasından vazgeçilmesine dair ABD’den taahhüt istiyor.
ABD’nin eski Sovyetler Birliği ülkelerinde ve NATO üyesi olmayan ülkelerde askeri üs kurmaması, herhangi bir askeri faaliyette bulunmak için bu ülkelerin altyapısını kullanmaması ve bu ülkelerle askeri iş birliği yapmaması talepleri de taslak anlaşma metinlerinde yer alıyor.
Rusya’nın teklifinde, nükleer silahların kendi ulusal toprakları dışında konuşlandırılmaması ve ulusal topraklar dışında konuşlandırılan bu tür silahların geri çekilmesine yönelik maddeler de bulunuyor.
NATO-Rusya Konseyi
NATO-Rusya Konseyi, 2002’de Roma’da düzenlenen NATO-Rusya Zirvesi’nde istişare, uzlaşı, iş birliği, ortak karar ve ortak eylem mekanizması olarak kuruldu.
Rusya’nın 2014’te Kırım’ı yasa dışı ilhakı sonrasında NATO, Konsey faaliyetleri dahil olmak üzere Rusya ile tüm iş birliklerini durdurdu. Ancak müttefikler, Konseyde iletişim kanallarının açık tutulmasını kararlaştırdı.
Bu dönemden sonra NATO-Rusya Konseyi 2016 ve 2017’de 3’er kez, 2018 ve 2019’da ise 2’şer kez toplandı.
NATO üyesi ülkeler ile Rusya’nın eşit şekilde temsil edildiği Konsey, taraflar arasında diyalog kurulması, bilgi değişimi, yanlış anlaşılmaların azaltılması ve öngörülebilirliğin artırılması için önemli bir forum olarak değerlendiriliyor.