“KV Mediterranean” isimli Rum şirketin Türkiye aleyhine açtığı ve Kapalı Maraş’ın büyük bölümünün Evkaf’a ait olduğu argümanının kaderini belirleyecek davanın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) önünde olduğu ancak Rum Hukuk Dairesi’nin, mahkemede Rum Yönetimi’ni temsil edip etmeyeceğine henüz karar vermediğine dikkat çekildi.
Rum Başsavcı Kostas Kliridis, Rum Haber Ajansı’na verdiği demeçte, Rum Hukuk Dairesi’nin nihai karar için Rum Dışişleri Bakanlığı ile temas halinde olduğunu söyledi. Şirketin avukatı Ahilleas Dimitriadisn ise Rum Yönetimi’nin, özellikle Kuruluş Antlaşması ve Vakıf malları için Kıbrıslı Türklerin tazminini öngören ek’ini savunmak için davaya katılımını zaruri görüyor.
Politis haberi “AİHM, Maraş ve Evkaf Konusunda Yeni Tarih 4 Kasım… Hukuk Dairesi Hala Düşünüyor… Verilen İlk Süreden 2 Ay Sonra, Maraş’ı Yakan Davada Kıbrıs’ın Temsiliyeti Konusunda Karar Yok… Kostas Kliridis Hiçbir İhmal Yok Dedi Ama Atıf Yaptığı Davalardan Birinde AİHM Tarafından Yalanlanıyor” başlık ve spotlarıyla manşete çekti.
Habere göre, AİHM, Kapalı Maraş içerisindeki eski mülkü bulunan “KV Mediterrtanean” isimli şirketin Türkiye’ye karşı yaptığı başvuruda, görüşlerini belirtmeleri için taraflara 4 Kasım’a kadar yeni süre verdi. Bu dava, Evkaf’ın Kapalı Maraş’ın büyük bölümünün mülkiyetinin kendisine ait olduğu iddiasının kaderini belirleyecek dava addediliyor.
Rum Başsavcı Kostas Kliridis, AİHM’in, Rum Yönetimi’nin bu davaya müdahil taraf olarak katılıp katılmayacağını bildirmesi için tanıdığı süreyi uzatmasını yorumunda, Rum Dışişleri Bakanlığı’na konuyla ilgili bilgi verdiğini ve bu konuda karar almak için bakanlıkla temas halinde olduğunu söyledi.
Kostas Kliridis’in açıklamasından, Rum Yönetimi’nin müdahil taraf olarak AİHM’in önüne çıkıp çıkmayacağının kurumsal düzeyde net olmadığının anlaşıldığına dikkat çeken gazeteye göre davacı “KV Mediterranean” şirketinin avukatı Ahilleas Dimitriadis, Rum Yönetimi’nin, müvekkilinin Türkiye’ye karşı yaptığı başvuruya hukuki destek vermesini “kritik” buluyor. Dimitriadis’e göre yalnız talep edilen taşınmazların değer tespitiyle sınırlı olmayan mesele, EVKAF’ın argümanlarının göğüslenmesine yayılıyor.
KV Mediterranean şirketinin, Kıbrıs Türk toplumunun İngiliz hükümetiyle, İngiliz sömürge idaresinin Vakıf mallarını idaresi sırasında sebep olduğu zararlar için bir milyon 500 bin sterlin ile tazmin edilmesi konusunda anlaştığını gösteren Kuruluş Antlaşması’nın U Eki’ni öne çıkarması bekleniyor.
Ahilleas Dimitriadis’e göre Rum Yönetimi bugün Maraş’ın kaderini etkileyen tarihi olay konusunda bu meblağın ödemeleriyle ilgili somut bilgi vererek katkı koyabilir.
Bu davada Rum Yönetimi’nden beklenen bir diğer katkının da mülkün değerine ilişkin Rum Tapu Dairesi’nin resmî değerlendirme yapması olduğunu ancak bunun, yerine getirilmesi beklenmeyen bir talep olduğu belirtilen haberde şu ifadelere yer verildi:
“Çünkü, yerinden edilmişlerin haklarının rehabilitesi konusunda iç yargı imkanı olarak Türkiye’nin Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) işleyişinin meşru olmasına rağmen devlet, -Tapu Dairesi aracılığıyla- vatandaşlarının TMK’ya başvurularına yardım etmez. Hatırlanacağı üzere KV Mediterranean’ın 2010’daki ilk başvurusunu TMK’ya yapmış; TMK da Evkaf’ı üçüncü müdahil taraf olarak tanıyarak Rum şirketi AİHM’e yöneltmişti. Hükümet kaynaklarına göre, Dışişleri Bakanlığı ve Hukuk Dairesi, işgal bölgelerindeki mülkiyet haklarından feragat için tazminat öngören yargı süreçlerine katılmamaya çok dikkat ediyor.”
Gazete, “Foreign Office’in Gizliliği Kaldırılmış Belgesi” başlıklı haberinde ise Ahilleas Dimitriadis tasarrufundaki, Kıbrıslı Türkler ile İngiltere arasında yapılan Vakıf malları ile ilgili anlaşmaya daha çok ışık tutan, İngiltere Dışişleri Bakanlığı arşivinden, gizliliği kaldırılan 13 Ocak 1960 tarihli belgeyi Rum Haber Ajansı’na verdiğini bildirdi.
Söz konusu belgeye göre, İngiltere, sömürge idaresinin Kıbrıs’taki İslami kültürel mirasla vakıflarının yönetilmesi ve korunması konusunda 1956’ya kadar uygulanan politikanın sonucu olarak Kıbrıs Türk toplumunun zarara ve kayba uğradığını kabul ediyor.
Vakıflar için tazminat incelenmesi ve ödenmesi talebinde bulunulduğuna ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı belgeye göre, Kıbrıs’ın sömürge yönetimi döneminde Evkaf’ın kötü idare edilmesi nedeniyle Kıbrıs Türk toplumunun uğradığı genel ve özel zarar yaklaşık 3 milyon Sterlin; aktifleştirilmiş tazminat miktarı ise yaklaşık 900 bin Sterlin olarak hesaplandı.
Ahilleas Dimitriadis, İngilizlerin, yapılan pazarlık sonrasında meblağı bin 500 Sterline düşürdüğünü savunuyor.
Haber Alithia’da birinci sayfadan “AİHM: Evkaf Konusuna Netlik Kazandırma…. Maraş’teki Kıbrıs Rum Mülkü Davası Yargıda…. AİHM’in Kararı Kıbrıslı Türklerin, Maraş’ın Tamamı Evkaf Malıdır İddialarına Cevap Verecek” başlık ve spotlarıyla yer aldı.
Fileleftheros “Türkiye Yeni Tarih Aldı… AİH Maraş’taki Kıbrıs Rum Mülküyle İlgili Görüşünü Bekliyor… Evkaf’ı Komisyon (TMK) Karıştırdı” ve “Pazarlıktan Sonra 4 Milyon, Bir Milyon 500 Sterlin Oldu” başlıklarını kullandı.
(ŞA/FEZ)