Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinde atılabilecek somut adımların belirlenmesi için bir yol haritası üzerinde çalışma konusunda mutabık kalındığını bildirdi.

Kıbrıs konusunda Türkiye’nin önerdiği 5+ Birleşmiş Milletler (BM) gayriresmi toplantısı için ilerleme kaydedildiğini ifade eden Çavuşoğlu, “BM Genel Sekreterinin bir davetini aldık. Tarihini belirlemeye çalışıyorlar. Şubat sonu veya Mart başında New York’ta iki taraf 3 garantör ülke ve BM olarak bir araya geleceğiz. AB de bu toplantılara gözlemci olarak katılmak istediğini söyledi. Elbette tüm müzakerelerde AB gözlemci olarak katılmıştı. Bu toplantılara da katılmalarında bir mahsur yok fakat kendilerine de söylediğimiz gibi Crans-Montana’dan bu yana AB, KKTC’yi Kıbrıs Türk toplumunu tamamen ihmal etti. Hiçbir temas olmadı ve onların güvenini tekrar kazanmamız gerekiyor. Ayrıca AB tüm süreçlerde üyemiz diye sadece Kıbrıs Rum tarafının haklarını savundu, Türk tarafının haklarını maalesef yok saydı. O nedenle bu güvenin tekrar kazanılması gerektiğini kendilerine söyledik. Prensip olarak katılmalarında bizim için bir mahsur yok” şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz konferansı önerisi hakkında ise, “Biz bu konuda önerilerimizi yazılı bir şekilde AB tarafına iletmiştik. Şimdi bu konferansı nasıl gerçekleştirebileceğimizi de 2 günlük görüşmelerimizde ele aldık.” dedi.

“PRAGMATİK OLMAK LAZIM”

Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz konulu konferansa KKTC’nin davet edilmesi hakkındaki soruyu yanıtlarken, AB yetkilileriyle Kıbrıs konusunu da ele aldıklarını belirterek, “Yapılacak konferansa herkesin katılmasını istiyoruz. ‘Sadece Doğu Akdeniz’de kıyısı olan ülkeler değil tüm Akdeniz ülkeleri katılsın’ dedik. Hatta ‘Doğu Akdeniz’de şirketi olan ülkeler de katılabilir’ dedik.” ifadesini kullandı.

Doğu Akdeniz’de enerji kaynaklarının hakça paylaşımını istediklerini vurgulayan Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz ile ilgili konferansa adadaki iki tarafın da katılmasının siyasi bir konu olmadığını belirterek, “Bir taraf katılmayacaksa, diğer tarafın da katılmasının anlamı yok. Gelir paylaşımı konusunda Rum kesiminin muhatabı KKTC’dir, Kıbrıs Türk halkıdır.” dedi.

Çavuşoğlu, “Tanıma veya tanımama yaklaşımı yerine pratik ve pragmatik olmak lazım. Onları belki ayrı bir formatta getirebiliriz. Ama gelir paylaşımı konusunda her iki tarafın da katılması gerekiyor” değerlendirmesini yaptı.

İLİŞKİLERİ GELİŞTİRME ÇABASI

Brüksel’de gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) Daimi Temsilciliği’nde gazetecilerle bir araya gelen Çavuşoğlu, Aralık 2020’de düzenlenen AB Liderler Zirvesi’nin ardından ilişkilerde pozitif bir ortam oluştuğuna dikkati çekti.

Çavuşoğlu, 2020’nin ikili ilişkiler açısından “sorunlu” bir yıl olduğunu ancak AB Liderler Zirvesi’nde Türkiye’ye bir el uzatıldığını ve Türkiye’nin de buna karşılık verdiğini belirtti.

Bu çerçevede diyalog ve temasların arttığına işaret eden Çavuşoğlu, “Cumhurbaşkanımız, AB Konseyi ve Komisyonu Başkanlarını Türkiye’ye davet etti. Onlar daveti kabul etti. Tarihi belirliyoruz.” bilgisini paylaştı.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin iki başkana tarih önerilerinde bulunduğunu, bunun da Türkiye’nin görüşme konusunda kararlılığını gösterdiğini kaydederek, “Henüz tarih yok ancak iki başkan da bir an önce Türkiye’ye gelmek istediklerini söylediler.” diye konuştu.

YOL HARİTASI MUTABAKATI

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Atılabilecek somut adımlar için bir yol haritası üzerinde çalışma konusunda mutabık kaldık” diyerek, Türkiye’nin kendisine pozitif yaklaşım sergileyen herkesle ilişkilerini en iyi şekilde götürmek istediğinin altını çizdi.

Türkiye’nin samimi olduğunu ve bir söz verdiğinde onu yerine getirdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, ilişkilerde sadece bir tarafın bu arzu içinde olmasının yeterli olmadığını ifade etti. Çavuşoğlu, AB’nin de aynı şekilde kararlı olması gerektiğini belirterek, “Muhataplarımızda da aynı kararlılığı gördük, uygulamada da görmek istiyoruz.” dedi.

SÜRECİ KALICI HALE GETİRMEK

Çavuşoğlu, Brüksel’deki görüşmelerinde AB tarafından nasıl bir izlenim edindiğinin sorulması üzerine, Türkiye-AB ilişkilerinde atılabilecek somut adımlar için bir yol haritası üzerinde çalışma konusunda mutabık kaldıklarını hatırlatarak, AB tarafının da Türkiye ilişkilerin önemli olduğunu kabul ettiğini belirtti.

“Sorunların kısa bir süre içinde çözülemeyeceğini herkes biliyor.” diyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“Biz de bunları biliyoruz. Bahsettiğim yol haritası üzerinde çalışarak, yol haritasını belirleyerek ve somut adımlar atarak bu süreci kalıcı hale getirme konusunda kararlılık var. Verdikleri mesaj bu. Biz de beklentilerimizi net şekilde aktardık. Artık ‘Anlaşma yaparız, sonra uygulamasına bakarız’ yaklaşımının faydalı olmayacağını da söyledik. Muhataplarımızda aynı şekilde bu kararlılığın olduğunu görmek memnuniyet verici. Uygulamada da bunu görmek istiyoruz.”

İYON DENİZİ-EGE KARŞILAŞTIRMASI

Yunanistan’ın İyon Denizi’nde kara sularını 12 mile çıkarma niyetini açıkladığı ve değerlendirmesi sorulan Çavuşoğlu, Atina’nın bu arzusunun yeni olmadığını belirterek şunları söyledi:

“Ege ayrı İyonya Denizi ayrı. Orada kara sularını 12 mile çıkarmaları Ege Denizi ve Ege Denizi’nin statüsünü etkilemez. Dolayısıyla bizi de etkilemez. Ama bu müzakerelerde Ege ile ilgili bazı açıklamalar da oldu. Yine AB nezdinde de bunun fark edildiğini gördüm. Bunun Yunanistan’a bir faydası yok. Yunanistan’ın böyle açıklamalardan artık kaçınması lazım. Ege’de kara suları konusunda Türkiye’nin pozisyonu değişmemiştir. TBMM’nin aldığı karar da değişmemiştir. O günden bu yana da iktidara gelen tüm partiler veya iktidarlar Türkiye’nin tutumu konusunda bir geri adım atmadığı gibi aynı kararlılığı hepimiz sürdürmüşüzdür. Çünkü bu milli bir meseledir.”

YUNANİSTAN’IN PROVAKASYONLARI

Çavuşoğlu, Yunanistan’ın Ege ile ilgili açıklamalarının hiçbir hükmünün olmadığını belirterek, “AB’deki muhataplarıma söylediğim gibi Yunanistan’ın provokasyonları devam etti.” diye konuştu.

Yunanistan’ın deniz altında kablo döşeme faaliyetlerinde bulunduğunu, Navtex ve Notam’lar yayınladığını hatırlatan Çavuşoğlu, buna karşın bunların yayınlandığı bölgede tatbikat veya başka faaliyette bulunmadığını söyledi.

Çavuşoğlu, Yunanistan’ın provokasyona devam ettiğini belirterek, “Ondan sonra gelecekler AB’ye, ‘Bakın Türkler devam ediyor, yaptırım uygulayalım’ diyecekler. Biz bunların oyunlarını biliyoruz. Bunlar oyun içinde diye biz kararlı tutumumuzdan vazgeçmeyeceğiz.” dedi.

Yunanistan ile istikşafi görüşmelerin 25 Ocak’ta başlayacağını hatırlatan Çavuşoğlu, Türkiye’nin ön koşulsuz görüşmelere hazır olduğunu, Yunanistan’ın geçmişte görüşmeye yanaşmadığını hatırlattı.

Çavuşoğlu, “Umarım sonuç odaklı, anlamlı görüşmeler olur. 2016 yılında bu görüşmeleri artık yapmak istemediklerini söylemişlerdi. Umarım 61’inci görüşmeden sonra bunlar devam eder.” ifadesini kullandı.