Elif ŞEN ÇATAL

İş insanı Mahmut Erden, üreticilerin “elimizde kaldı” dediği zeytinleri satmak için Kuveyt’deki iş ortakları nezdinde yaptığı girişimlerde başarısızlığa uğradı. Bu arada, bölgemizdeki zeytin piyasası ile ilgili elde ettiği bilgileri sosyal medyada paylaşarak konunun anlaşılmasına katkıda bulundu. Erden’in elde edip yayınladığı bilgilere göre KKTC’de üreticilerin toplam bir konteynlik zeytini bulunurken, bunlar için 10 kilosuna 23 dolar fabrika teslim fiyat talep ediliyor. Bölgede alım-satımı yaygın olarak yapılan İspanyol zeytinleri ise CIF olarak 17 dolardan satılabiliyor.

FİYATLAR VE MİKTARLAR

İş insanı Mahmut Erden, Facebook paylaşımı nedeniyle kendisi ile temas ettiğimiz zaman, gerçekte hellim ticareti ile uğraştığını ve salgın krizi nedeniyle zeytinin üreticilerin elinde kaldığını öğrendiği zaman iş ortakları ile temas ederek zeytini satmaya çalıştığını doğruladı.

Erden’in görüşmemizde de doğruladığı sosyal medya paylaşımında olay şöyle anlatıldı:

“Televizyonda bir haber gördüm. Diyorlardı ki zeytincilerin bu yıl ürünleri elinde kaldı…

Dedim yardımcı olayım, şu ürünü satalım, insanlar rahatlasın.

Açtım telefonu Kuwait’te bir Arap’a. Dedim ki elimizde çok güzel Kıbrıs zeytini var alır mısın?

Dedi ki; 

‘Mahmut ben sende 50-60 konteyner İspanya’dan alıyorum.’ Dedim ‘tamam o zaman. 5 konteyner de bizden al. Yardımcı ol.’

Dedi, ‘Hay hay! Ürün fiyatı ve özelliklerini yolla çocuklar incelesin, alalım.’

Telefon açtım bizim büyük üreticilerden birine: ‘Abi durum böyle böyle… Bana 5 konteyner için fabrika teslim fiyat ver’.

‘Abim’ dedi, ‘nerde öyle mal. Ancak 1 konteyner çıkarabilirsek büyük başarı!!’

Dedim, ‘tamam. 1 konteynere fiyat ver.’

Ertesi gün aradı dedi ki; ‘Fabrika teslim 23 dolar 10 kilosu.’

Hemen aradım Arabı dedim ‘ancak 1 konteyner malımız çıktı. Fiyatı da fabrikada 23 dolar.’

Adam bir güldü bir güldü! Dedi, ‘dalga mı geçiyorsun?’

Dedim, ‘niye?’

‘Biz İspanya’dan Cordoba’dan alıyoruz ve Kuwait liman teslim 17 dolar yok ki fabrika teslim. Kaldı ki Yunanistan pahalı onlarda bile 18-19 dolar.’

Dedim, ‘Sör bu Kıbrıs zeytini. En kaliteli güzel zeytin bilmem ne.’ Biraz zırvaladım…

Dedi ki, ‘Mr Mahmud, Kuwait’te 2 milyon Hintli, Paki, Filipinli işçi var. Sence bu insanlar marketten zeytin alırken orijinine bakıyor mu?’

Her şey fiyat, her şey rekabet edebilirlik.

Dedim, ‘haklısın.’

Bizdeki bu kafa ve ego ile hiç bir yere varılmaz bir kez daha anladım.

Yazık o kadar teşviğe devletin paralarına.

Kıbrıs Zeytin Adasıymış…

Komik…”

TEŞVİKLER YANLIŞ

Konuyla ilgili Ve Kıbrıs’a konuşan Erden, “Devlet üreticiye teşvik veriyor. Ama olması gereken ürüne teşvik verilmesidir” diyerek ülkedeki esas sorunun ihracat değil üretim ve rekabet konusunda yaşandığını ifade etti.“Yapmış olduğum girişim ne yazık ki sonuçlanamadı. İhracatta en önemli konu rekabet koşullarına uygun hareket edebilmek. Biz bu konuda ne yazık ki başarılı olamıyoruz” şeklinde konuşan Erden, zeytin üreticilerine verilen teşviklerin doğru yapılandırılmadığını üretici yerine ürüne teşvik vermesi gerektiğini ileri sürdür.