ABD Başkanı Biden, Gazze savaşı yüzünden oldukça zor bir dönemden geçiyor. Bir yanda İsrail’in savunmasını deruhte etmiş Amerika devleti, kurumları ve Yahudi Lobisi; diğer tarafta özellikle çocuk ölümlerini protesto eden barışçı ABD yurttaşları var. Bu sürecin ucunda ise 5 Kasım’da yapılacak olan ABD Başkanlık seçimleri duruyor. Biden, Gazze’de ateşkes sağlayabilir ve bununla birlikte İsrailli rehinelerin kurtarılmasına katkıda bulunabilirse iki tarafı da memnun etmiş olacak.

Gerçekten de ölümleri durdurmak için altın bir fırsat ortaya çıkmıştır. Ateşkes arayışlarının en ciddisi de zaten bugünlerde yaşanıyor. Biden, İsrail’in kabul ettiğini duyurduğu bir öneriyi masaya koydu; Hamas ilgilendi ama İsrail’in tutumu netleşmedi. Umut bu süreçtedir!

Hamas’sız olmaz ama! İsrail, savaştaki hedefinin Hamas’ı Gazze’den söküp atmak olduğunu ısrarla gündemde tutuyor. Biden’ın ateşkes açıklamasından sonra da böyle bir açıklama yapıldı ve Hamas yanlıları bu açıklamayı “İsrail ateşkesi reddetti” olarak algıladı.

Hamas, dünyanın önde gelen devletleri tarafından “terör örgütü” olarak tanınıyor ve Filistin’deki Arap halkının yasal bir temsilcisi olarak kabul görmüyor. İsrail bundan güç alıyor ve Hamas’ı Gazze’den temizleme hedefini dünyaya açıkça duyurabiliyor.

Buna karşın Hamas’ın yanında olanlar veya Hamas’a karşı açık tavır alamayan devletler var. Türkiye bunların başında geliyor. Erdoğan, sık sık Hamas liderlerini kabul ediyor ve onlara övgüler yağdırıyor. Mısır çekinceli davranıyor. Hamas, Mısır rejiminin başlıca düşman olarak gördüğü Müslüman Kardeşler liderleri tarafından kuruldu ama son savaştan önce Mısır ile ilişkilerini geliştirmeye, Mısır ise onlarla ilişki kurarak Müslüman Kardeşler ile ilişkilerini koparmalarını teşvik etmeye çalışıyordu. Mısır’ın işi zor! Bölgedeki diğer Arap ülkeleri Hamas’a mesafeli davranıyor ve bugünkü acımasız savaşta bile Hamas’ın tarafını tutmuyorlar.

Gazze’deki esas mesele, bu bölgenin Hamas’ın kontrolüne bırakılıp bırakılmayacağıdır. Bu son savaş, bizzat Hamas tarafından İsrail’in Arap devletleri ile yeni anlaşmalar yapmasını engellemek amacıyla başlatılmıştır zaten. 7 Ekim saldırısı ve sonrasında yaşanmakta olan kanlı olaylar bu anlaşmaları geciktirmiştir ama engelleyemeyecek gibi görünmektedir.

Hamas’sız olmaz işte! Gerek acil bir ateşkes, gerekse kalıcı bir barış anlaşması için hazırlanacak yol haritalarının bir yerinde Hamas’a da yer vermek kaçınılmazdır. Siz görmezlikten gelseniz bile onlar en kritik zamanda ortaya çıkacaklardır.

Hamas’a bakış ciddi bir ikilem yaratmaktadır. Kurtuluş örgütüdür diyenler ile terör örgütüdür diyenlerin güçlerini aynı doğrultuda birleştirmeleri elbette mümkün olamamaktadır. Hamas liderliği bu ikilemden ustaca yararlanmaktadır.

Bu sorunu görmeden, Gazze’de ateşkes olmasını veya Filistin’de iki devletleri çözüm bulunsun ve bölgeye barış demekten daha iş yaramaz bir dilek olamaz!

Hamas’ın Gazze’de kalmasını kabul ettirebilmek için İsrail ordusunu yok etmeniz gerekir. Şu ana kadar kimse buna cesaret edemedi. İsrail-İran savaşının eşiğine kadar geldik ama İran geri adım attı. Erdoğan, Netanyahu için ağzına geleni söylüyor ama bir adım daha ileri gitmiyor, gidemiyor. Geriye kalan tek seçenek Hamas’ı Gazze’yi terk etmeye ikna etmek veya zorlamaktır. Hamas liderleri başka ülkelerde paşa gibi yaşadığına göre militanlarını da yanlarına alırlarsa ateşkese ulaşmak an meselesi olacak; kalıcı barış umutları da artacaktır. Hamas yanlısı devletler işte buna karar vermelidir: Hamas’ı kucaklarına almak istiyorlar mı; yoksa korkuyorlar mı?