Makine Mühendisleri Odası Başkanı Ayer Yarkıner, KKTC’deki trafik mevzuatının da yollardaki araçların da dünyada eşi emsali olmadığını belirterek, yol güvenliği için tedbirler alınmasını istedi.
Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği(KTMMOB) Makine Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Yarkıner, yazılı açıklamasında, gerekli bilgileri Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı ile de paylaşabileceklerini belirtti.
KKTC’ye ithali edilen kullanılmış araçların yol güvenlik denetiminin etkin şekilde yapılamadığını, bu araçlarda emisyon için standart da aranmadığını ifade eden Yarkıner “KKTC trafik mevzuat ve trafikteki araçların özelliği açısından dünyada eşi emsali olmayan bir ülkedir” dedi.
Yürürlükteki “1974 Motorlu araçlar ve Yol Trafik Yasası’’ ile Motorlu Araçlar ve Yol Trafik Nizamnamesinin ağır hizmet araçlarının hangi standartta olacağını içermediğini, söz konusu yasal düzenlemelerin yaşlı ve güvenli olmayan araçların ithaline imkân verdiğini kaydeden Ayer Yarkıner, bu konuda düzenleme yapılmasını istedi.
Ayer Yarkıner, trafikte kullanılan ağır hizmet tipi araçların regülasyonlara da uygun olmadığını, bu araçların ülkeye kullanılmış durumda, tadil edilerek ve mühendislik denetim olmadan ithal edildiği söyleyerek, araçların kayıtlarının “mukayyit onayı“ ile yapıldığını söyledi.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı’nın mukayyidin kendisi olduğunu belirttiğini ifade eden Yarkıner, Arıklı’nın kullandığı yetkilerin araç güvenliği için risk yarattığını savunarak açıklamasında şunlara yer verdi:
“Yasada yazılı olmayan boyutlardaki araçların kaydı mukayyit onayı ile yapılmaktadır: Yolda giden çekici araçlar ve römorkların boyutları, ağırlıkları ve tanımları yoktur/doğru değildir, düzeltilmelidir. A.E 665/96 yürürlükten kaldırılmalıdır, araçların kapasitesinin üzerinde yük taşınmasına sebep olunmaktadır. Römorklu çekici araç kazalarında ‘sürücü hatası’ gerçek sebep değildir, sebep çekici ile römork frenleme kabiliyetlerinin uyumsuzluğudur, bu zafiyet giderilmelidir.
Araç kayıt belgeleri araç sınıflarına uygun yazılmalıdır ve üstyapılı araçlar için TSE ve/veya EN normunda uygunluk belgesi onaylı olmalıdır. Ağır ticari araçların hız sınırları olmalı ve 85 km/saati geçmemelidir. Yük taşıyan araçların üzerinde hangi yük ü taşımak için tasarlandığı ve kapasitesi yazılmalıdır. Üstyapılı araçlarda makine güvenlik uygunluğu denetimi yapılmalı ve CE belgesi tanımlanmalıdır. Taş ocaklarındaki tartı cihazları denetlenmeli ve kalibre olmaları sağlanmalıdır, tartılmamış hiçbir araç yola çıkmamalıdır, tartı istasyonlarında araç brüt ağırlık değerleri belirlenmeli ve bu ağırlık değerinin üzerindeki araçların taş ocağı dışına çıkışı engellenmelidir, Akaryakıt ve/veya tehlikeli madde taşıyan araçlar maalesef şehir içine kadar girebilmektedirler. Bu tip araçlar ADR donanımına sahip olmalıdırlar.”
Trafik mevzuatındaki yetersizlik giderilinceye kadar bazı acil tedbirler alınması gerektiğini kaydeden Ayer Yarkıner, ağır ticari araçların takometresiz, ABS’siz, yüke duyarlı fren sistemsiz ve yardımcı fren sistemsiz ithaline müsaade edilmemesi gerektiğini kaydetti.
Girne-Değirmenlik Dağ yolunu kullanan yük araçlarının azami hızının 25-35 kilometre arasında olması gerektiğini belirten Ayer Yarkıner, yüklü inişi yardımcı fren donanımına sahip araçlarda azami 3’üncü vites, bu donanıma sahip olmayan araçlarda ise 2’nci vites kullanılması, sürücüler yeterli büyüklükteki tabela ile bu konuda uyarılması gerektiğini ifade etti.
Girne–Lefkoşa–Girne güzergâhında yasak olmasına rağmen ağır ticari araçlar kullanıldığını, bunun riskli olduğunu belirten Yarkıner, belirlenecek süre sonunda yardımcı fren sistemine sahip olmayan iş ve inşaat araçlarının trafiğe çıkışının engellenmesi gerektiğini kaydetti.